میگرن همی پلژیک یک نوع نادر از میگرن است.
مانند سایر انواع میگرن، میگرن همی پلژیک باعث موارد زیر میشود:
- درد شدید و ضربانی
- حالت تهوع
- حساسیت به نور و صدا
همچنین میتواند باعث ضعف موقتی، بی حسی و گزگز، و فلج در یک طرف بدن گردد.
این علائم قبل از سردرد شروع می شوند. “همی پلژی (Hemiplegia)” به معنی فلج است.
اورا شامل مشکلات حسی و گفتاری دیگری نیز می باشد. در افراد مبتلا به میگرن همی پلژیک، ضعف یا فلج به عنوان بخشی از اورا اتفاق می افتد.
انواع میگرن همی پلژیک
میگرن همی پلژیک دو نوع است. نوعی که شما دارید براساس سابقه میگرن در خانواده شما می باشد:
میگرن همی پلژیک خانوادگی (Familial Hemiplegic Migraine/FHM)
حداقل دو خویشاوند نزدیک در خانواده را مبتلا می کند. اگر FHM داشته باشید، هر یک از فرزندان شما 50 درصد احتمال به ارث بردن این بیماری را دارند.
میگرن همی پلژیک پراکنده (Sporadic Hemiplegic Migraine/SHM)
افرادی که سابقه خانوادگی این بیماری ندارند را تحت تاثیر قرار می دهد.
میگرن نیمه فلجی علائمی مانند گیجی و اختلال در گفتار ایجاد می کند که شبیه علائم سکته مغزی است.
مراجعه به یک متخصص مغز و اعصاب یا متخصص سردرد برای انجام آزمایشات می تواند به شما در تشخیص و درمان صحیح کمک کند.
علائم میگرن همی پلژیک
علائم میگرن همی پلژیک می تواند شامل موارد زیر باشد:
- ضعف در یک طرف بدن، از جمله صورت، بازو و ساق
- بی حسی یا سوزن سوزن شدن در ناحیه آسیب دیده صورت یا اندام شما
- نورهای چشمک زن، دید دوتایی یا سایر اختلالات بینایی (اورا)
- مشکل در صحبت کردن یا گفتار مبهم
- خواب آلودگی
- گیجی سر (Dizziness)
- از دست دادن هماهنگی
افراد مبتلا به میگرن نیمه فلجی یا همی پلژیک به ندرت علائم جدی تری از جمله موارد زیر دارند:
- گیجی
- از دست دادن کنترل بر حرکت
- کاهش هوشیاری
- از دست دادن حافظه
- کما
علائم ممکن است از چند ساعت تا چند روز ادامه داشته باشد. از دست دادن حافظه گاهی اوقات می تواند ماه ها ادامه یابد.
درمان میگرن همی پلژیک
بسیاری از داروهایی که برای درمان میگرن معمولی استفاده می شوند، برای میگرن همی پلژیک نیز موثر هستند. پزشک شما ممکن است هم یک داروی پیشگیری کننده و هم یک داروی متوقف کننده تجویز کند.
داروهای پیشگیری کننده
- بتا _ بلاکرها (Beta-blockers)
- سم بوتولونیوم نوع Onabotulinumtoxin A یا بوتاکس (Botox)
- آنتاگونیست های CGRP
- ضدتشنج ها
- مسدود کننده های کانال کلسیمی (به طور خاص وراپامیل (Verapamil))
داروهای متوقف کننده برای حملات حاد
- داروهای داخل وریدی (Intravenous/IV): منیزیم، تورادول (Toradol) و ضداستفراغ ها (مانند رگلان (Reglan))
- داروهای خوراکی: داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (Nonsteroidal anti-inflammatory drugs/NSAIDS)، اوبرلوی (Ubrelvy) و نورتک (Nurtec)
- آگونیست انتخابی گیرنده سروتونین (Serotonin Selective Receptor Agonists/SSRA)
علل میگرن همی پلژیک
میگرن همی پلژیک در اثر تغییرات (جهش) ژن ها ایجاد می شود. چند ژن با میگرن نیمه فلجی ارتباط دارد، از جمله:
- ATP1A2
- CACNA1A
- PRRT2
- SCN1A
ژن ها دستورالعمل ساخت پروتئین هایی را که به سلول های عصبی در برقراری ارتباط کمک می کنند، در بر دارند. جهش در این ژنها بر ترشح مواد شیمیایی مغزی به نام انتقال دهنده های عصبی تاثیر می گذارد.
هنگامی که این ژن ها جهش پیدا می کنند، ارتباط بین سلول های عصبی خاصی قطع می شود. این مسئله می تواند منجر به سردردهای شدید و اختلالات بینایی گردد.
در FHM، تغییرات ژنی در اعضای خانواده رخ می دهد. در SHM، تغییرات ژنی به طور خود به خود اتفاق می افتد.
محرک های میگرن نیمه فلجی یا همی پلژیک
میگرن اغلب محرک های خاصی برای شما دارد که می تواند باعث حمله شود. ثبت یک دفترچه خاطرات در مورد کارهایی که قبل از هر حمله انجام می دادید یا تجربه می کردید می تواند به شما در کاهش حملات میگرن کمک کند.
محرک های شایع حملات میگرن همی پلژیک شامل موارد زیر است:
- فشار
- نورهای روشن
- احساسات شدید
- خواب بسیار کم یا زیاد
سایر محرک های میگرن عبارتند از:
- غذاهایی مانند غذاهای فرآوری شده، پنیرهای کهنه، غذاهای شور و افزودنی مونوسدیم گلوتامات
- الکل و کافئین
- حذف وعده های غذایی
- تغییرات آب و هوایی
تشخیص میگرن همی پلژیک
پزشکان میگرن نیمه فلجی یا همی پلژیک را بر اساس علائم آن تشخیص می دهند.
اگر حداقل دو حمله میگرن با اورا، ضعف و علائم بینایی، گفتاری یا علائم زبانی داشته باشید، به این نوع سردرد مبتلا هستید. این علائم باید پس از بهبود سردرد از بین بروند.
تشخیص میگرن نیمه فلجی از سایر بیماریها مانند سکته مغزی یا سکته مغزی خفیف (که به آن حمله ایسکمی گذرا نیز گفته می شود) دشوارتر است. علائم آن نیز می تواند شبیه بیماری هایی مانند ام اس (Multiple Sclerosis) یا تشنج باشد.
برای رد بیماری هایی با علائم مشابه، پزشک آزمایش هایی مانند موارد زیر را انجام می دهد:
CT اسکن
که از اشعه ایکس برای ایجاد تصویر از عناصر داخلی بدن شما استفاده می کند.
MRI
که از آهنرباهای قوی و امواج رادیویی برای ایجاد تصویر از عناصر داخلی بدن شما استفاده می کند.
الکتروانسفالوگرام (Electroencephalogram)
که فعالیت الکتریکی مغز شما را اندازه گیری می کند.
اکوکاردیوگرام (Echocardiogram)
که از امواج صوتی برای ایجاد تصویر از قلب شما استفاده می کند.
اگر یک یا چند نفر از اعضای خانواده شما دارای این نوع میگرن هستند، میتوانید آزمایش ژنتیک انجام دهید.
با این حال آزمایش اکثر افراد مبتلا به میگرن نیمه فلجی یا همی پلژیک خانوادگی مثبت نخواهند شد. محققان هنوز تمام ژن های مرتبط با این بیماری را پیدا نکرده اند.
پیشگیری از میگرن همی پلژیک
حملات میگرن نیمه فلجی یا همی پلژیک اغلب در دوران کودکی یا بزرگسالی شروع می شوند. اگر این نوع سردرد در خانواده شما وجود داشته باشد، با احتمال بیشتری به آن مبتلا خواهید شد.
به گفته انجمن سکته مغزی (Stroke Association)، اگر یکی از والدین شما میگرن نیمه فلجی داشته باشد، 50 درصد احتمال دارد شما نیز دچار این سردرد شوید.
اگر سردردهای همی پلژیک در خانواده شما وجود داشته باشد، ممکن است نتوانید از ابتلا به آنها جلوگیری کنید. با این حال می توانید از داروها برای کاهش تعداد سردردهای خود استفاده کنید.
یکی دیگر از راه های جلوگیری از این حملات میگرنی، اجتناب از عوامل ایجاد کننده سردرد است.
پیش آگهی میگرن نیمه فلجی (همی پلژیک)
- حملات میگرنی برخی از افراد با افزایش سن متوقف میشود. اما در افراد دیگر این بیماری از بین نمی رود.
- به گفته انجمن سکته مغزی، داشتن میگرن همراه با اورا می تواند خطر ابتلا به برخی از انواع سکته مغزی را دو برابر کند.
- اگر سیگار می کشید یا از قرص های ضدبارداری استفاده می کنید، خطر سکته مغزی بیشتر می شود اما با این حال میزان آن به طور کلی هنوز بسیار پایین است.