میگرن و ژنتیک (میگرن ارثی)

میگرن یک بیماری عصبی است که حدوداً 40 میلیون نفر را در ایالات متحده درگیر کرده است.
حملات میگرنی اغلب در یک طرف سر اتفاق می افتند. گاهی اوقات ممکن است قبل از آنها اختلالات بینایی یا حسی ایجاد شود که به عنوان اورا (Aura) شناخته می شوند.
علائم دیگر مانند تهوع، استفراغ و حساسیت به نور نیز می تواند در طول حمله میگرن وجود داشته باشد.
در حالی که علت دقیق میگرن ناشناخته است، اعتقاد بر این است که عوامل محیطی و ژنتیکی در این بیماری نقش دارند. در زیر، به بررسی دقیق ارتباط بین میگرن و ژنتیک می پردازیم واینکه آیا میگرن ارثی است؟

آیا میگرن می تواند ژنتیکی یا به اصطلاح میگرن ارثی باشد؟

DNA شما، که حاوی ژن های شما است، در 23 جفت کروموزوم بسته بندی شده است. شما یک مجموعه کروموزوم را از مادر خود و دیگری را از پدر خود به ارث می برید.
ژن بخشی از DNA است که اطلاعاتی در مورد نحوه ساخت پروتئین های مختلف بدن شما را در بر دارد.
گاهی اوقات ژن ها می توانند تغییراتی را متحمل شوند و این تغییرات ممکن است باعث ایجاد یا مستعد کردن فرد برای ابتلا به یک بیماری شود. این تغییرات ژنی به طور بالقوه می تواند از والدین به فرزندان منتقل شود.
تغییرات یا تنوع ژنتیکی با میگرن مرتبط بوده است. در حقیقت تخمین زده می شود که بیش از نیمی از افرادی که میگرن دارند، حداقل یک عضو دیگر خانواده خود نیز دارند که این بیماری را دارد.

نتایج پژوهش در زمینه ارتباط ژنتیک و میگرن

بیایید نگاه عمیق تری به آنچه محققان در مورد ژنتیک و میگرن می آموزند، بیاندازیم.

جهش های ژنی مرتبط با میگرن

ممکن است در مورد برخی تحقیقات حاوی جهش های ژنتیکی مرتبط با میگرن در اخبار شنیده باشید. برخی از نمونه ها عبارتند از:

• KCNK18. این ژن پروتئینی به نام TRESK را کد می کند که با مسیرهای درد همراه است و در نواحی عصبی مربوط به میگرن یافت میشود. مشخص شده که یک جهش خاص در KCNK 18 با میگرن همراه با اورا مرتبط است.
• CKIdelta. این ژن آنزیمی را کد می کند که عملکردهای زیادی در بدن دارد، که یکی از آنها با چرخه خواب و بیداری شما مرتبط است. بر اساس یک مطالعه در سال 2013، جهش های خاص در CKI delta با میگرن ارتباط دارد.

تنوع های ژنی مرتبط با میگرن

اعتقاد بر این است که اکثر حملات میگرنی چند ژنی هستند. این بدان معناست که چندین ژن به این بیماری کمک می کنند. به نظر می رسد این امر ناشی از تغییرات ژنتیکی کوچکی به نام پلی مورفیسم تک نوکلئوتیدی (Single-Nucleotide Polymorphisms/SNPs) باشد.
مطالعات ژنتیکی ارتباط بین اشکال رایج میگرن و تنوع در بیش از 40 مکان ژنتیکی را شناسایی کرده است. این مکانها اغلب با مواردی مانند پیام رسانی سلولی و عصبی یا عملکرد عروقی (رگ های خونی) مرتبط هستند.
هر یک از این تغییرات به تنهایی ممکن است حداقل تاثیر را داشته باشد. با این حال تجمع بسیاری از آنها میتواند به توسعه میگرن کمک کند.
یک مطالعه در سال 2018 بر روی 1589 خانواده مبتلا به میگرن نشان داد که “میزان” این تغییرات ژنتیکی در مقایسه با جمعیت عمومی افزایش یافته است.

به نظر می رسد عوامل ژنتیکی مختلفی نیز ویژگی های خاص میگرن را تعیین می کنند. داشتن سابقه خانوادگی قوی میگرن ممکن است خطر ابتلا به موارد زیر را افزایش دهد:

• میگرن همراه با اورا
• حملات میگرنی بیشتر
• سن زودتر شروع میگرن
• روزهای بیشتری که باید از داروهای میگرن استفاده کنید

ارتباط ژنتیکی قوی تر برخی از انواع میگرن نسبت به بقیه

برخی از انواع میگرن دارای ارتباط ژنتیکی شناخته شده ای هستند. یک نمونه از آن میگرن همی پلژیک خانوادگی (Familial Hemiplegic Migraine/FHM) است. میگرن همی پلژیک خانوادگی به دلیل این ارتباط شناخته شده به طور گسترده در رابطه با ژنتیک میگرن مورد مطالعه قرار گرفته است.
میگرن همی پلژیک خانوادگی نوعی میگرن همراه با اورا است که معمولاً سن شروع آن زودتر از سایر انواع میگرن میباشد. در کنار سایر علائم شایع اورا، افراد مبتلا به میگرن همی پلژیک خانوادگی نیز بی حسی یا ضعف در یک طرف بدن دارند.

سه ژن مختلف وجود دارد که با FHM مرتبط هستند. آن ها عبارتند از:

• CACNA1A
• ATP1A2
• SCN1A

جهش در یکی از این ژن ها می تواند بر پیام رسانی سلول های عصبی تأثیر گذاشته که خود می تواند باعث حمله میگرن شود.
میگرن همی پلژیک خانوادگی به صورت اتوزومال غالب به ارث می رسد؛ یعنی شما فقط به یک نسخه از ژن جهش یافته را نیاز دارید تا به این بیماری مبتلا شوید.

داشتن ارتباط ژنتیکی با میگرن یا به اصطلاح میگرن ارثی چگونه می تواند به شما کمک کند؟

شاید به نظر غلط بیاید، اما داشتن ارتباط ژنتیکی با میگرن می تواند در واقع مفید باشد؛ چرا که می توانید اطلاعات و حمایت ارزشمندی را از اعضای خانواده خود که این بیماری را درک می کنند دریافت کنید.

اطلاعات اعضای خانواده شما که ممکن است برای تجربه میگرن شما مفید باشد عبارتند از:

• محرک میگرن آنها چیست.
• علائم خاصی که تجربه می کنند.
• درمانها یا داروهایی که به مدیریت موثر علائم میگرن کمک می کند.
• آیا حملات میگرنی آنها از نظر فراوانی، شدت یا به طرق دیگر در طول زندگی آنها تغییر کرده است یا خیر.
• سنی که در آن برای اولین بار تظاهرات میگرن را نشان دادند.

زمان مراجعه به پزشک در صورت میگرن وراثتی

اگر علائمی دارید که با میگرن مطابقت دارد، از پزشک خود وقت بگیرید. علائم حمله میگرن عبارتند از:

• درد ضربانی، اغلب در یک طرف سر شما
• تهوع و استفراغ
• حساسیت به نور
• حساسیت صدا
• علائم اورا، که می تواند قبل از حمله میگرن باشد و ممکن است شامل موارد زیر باشد:
• دیدن جرقه های روشن نور
• مشکل در صحبت کردن
• احساس ضعف یا بی حسی در یک طرف صورت یا در یک اندام

گاهی اوقات سر درد می تواند نشانه ای از یک فوریت پزشکی باشد. در صورت بروز سردردی با این مشخصات فوراً به پزشک مراجعه کنید:

• ناگهان ظاهر می شود و شدید است.
• به دنبال آسیب به سر شما اتفاق می افتد.
• با علائمی مانند سفت شدن گردن، گیجی یا بی حسی رخ می دهد.
• طولانی مدت است و بعد از انجام تمرین بدتر می شود.

درمان میگرن وارثتی

میگرن اغلب با دارو درمان می شود. دو نوع دارو برای میگرن وجود دارد:

• آنهایی که علائم میگرن حاد را کاهش می دهند.
• آنهایی که از وقوع حمله میگرنی جلوگیری می کنند.

همچنین برخی روشهای تلفیقی وجود دارد که ممکن است موثر باشند. ما در زیر هر نوع درمان را با جزئیات بیشتری بررسی می کنیم.

داروهایی برای علائم میگرن حاد

معمولاً این داروها را به محض احساس علائم اورا یا حمله میگرن مصرف می کنید. نمونه ها عبارتند از:

داروهای ضد درد بدون نسخه

اینها شامل NSAID هایی مانند ایبوپروفن (Ibuprofen) یا ادویل، مورتین (Advil, Mortin)، ناپروکسن (Naproxen) یا آلیو (Aleve) و آسپرین (Aspirin) می شوند. استامینوفن (Acetaminophen) یا تایلنول (Tylenol) نیز ممکن است استفاده شود.

تریپتان ها (Triptans)

انواع زیادی از تریپتان ها وجود دارد. این داروها به جلوگیری از التهاب کمک می کنند و عروق خونی را منقبض کرده و درد را تسکین می دهند. برخی از نمونه ها شامل سوماتریپتان (Sumatriptan) یا ایمیترکس (Imitrex)، التریپتان (Eletriptan) یا رلپاکس (Relpax) و ریزاتریپتان (Rizatriptan) یا ماگزالت (Maxalt) است.

آلکالوئیدهای ارگوت (Ergot Alkaloids)

این داروها مشابه تریپتان ها عمل می کنند. اگر درمان با تریپتان بی اثر باشد ممکن است تجویز شوند. یک مثال دی هیدروارگوتامین (Dihydroergotamine) یا میگرانال (Migranal) است.

جپانت ها (Gepants)

این موج جدید داروهای میگرنی، یک پپتید را که واسطه التهابی است مسدود می کند.

دیتان ها (Ditans)

دیتان ها که خانواده جدیدی از داروهای نجات هستند، مشابه تریپتان ها می باشند اما می توانند در افرادی که سابقه حمله قلبی و سکته مغزی دارند نیز استفاده شوند، زیرا تریپتان ها ممکن است خطر مشکلات قلبی را افزایش دهند.

داروهایی که از حملات میگرنی که به ارث می برید جلوگیری می کنند

در صورت بروز حملات میگرنی مکرر یا شدید، پزشک شما ممکن است یکی از این داروها را تجویز کند. برخی از نمونه ها عبارتند از:

ضد تشنج ها

این داروها در ابتدا برای کمک به درمان تشنج ایجاد شده اند. به عنوان مثال می توان به توپیرامات (Topiramate) یا توپاماکس (Topamax) و والپروات (Valproate) اشاره کرد.

داروهای فشار خون

اینها می توانند شامل بتا-بلاکرها (Beta-blockers) یا مسدود کننده های کانال کلسیمی باشند.

داروهای ضد افسردگی

آمی تریپتیلین (Amitriptyline)، یک داروی ضدافسردگی سه حلقه ای، ممکن است استفاده شود.

مهار کننده هایCGRP

اینها نوع جدیدی از داروهای تزریقی هستند. این داروها آنتی بادی هایی هستند که به گیرنده ای در مغز متصل می شوند که باعث گشاد شدن عروق (افزایش قطر عروق خونی) می شود.

تزریق بوتاکس (Botox)

تزریق بوتاکس هر 12 هفته ممکن است از حملات میگرنی در برخی از بزرگسالان جلوگیری کند.

درمان های تلفیقی

همچنین انواع مختلفی از درمانها وجود دارد که ممکن است برای میگرن موثر باشد، مانند:

تکنیک های آرام سازی

استرس یک محرک رایج برای میگرن است. روش های آرام سازی ممکن است به شما در کنترل سطح استرس کمک کند. به عنوان مثال می توان یوگا، مدیتیشن، تمرینات تنفسی و شل کردن عضلات را نام برد.

طب سوزنی

طب سوزنی شامل قرار دادن سوزن های نازک در نقاط فشار روی پوست است. تصور می شود که این امر به بازگرداندن جریان انرژی در بدن کمک می کند. ممکن است برای تسکین درد میگرن مفید باشد.

گیاهان، ویتامین ها و مواد معدنی

برخی از گیاهان دارویی و مکمل ها ممکن است به علائم میگرن کمک کنند. چند نمونه شامل کره، منیزیم و ویتامین B-2 است.

همه آنچه در مورد میگرن ارثی می دانیم

اگرچه محققان علل احتمالی میگرن را شناسایی کرده اند، اما هنوز موارد زیادی ناشناخته باقی مانده است.
با این حال طبق تحقیقات انجام شده به نظر می رسد ترکیبی پیچیده از عوامل محیطی و ژنتیکی باعث این بیماری می شود.
جهش در ژن های خاص با برخی از انواع میگرن مرتبط است، مانند موردی که در میگرن همی پلژیک خانوادگی دیده شده است. با این حال اکثر انواع میگرن به احتمال زیاد پلی ژنیک هستند، به این معنی که تغییرات در چندین ژن باعث ایجاد آن می شود.
داشتن سابقه خانوادگی میگرن در این مورد می تواند مفید باشد زیرا می توانید اطلاعات ارزشمندی را از اعضای خانواده خود که چنین شرایطی را تجربه می کنند دریافت کنید. حتی ممکن است به درمان های مشابه پاسخ دهید.
اگر علائم میگرن شما روزتان را برایتان دشوار می کند، به پزشک خود مراجعه کنید تا گزینه های درمانی شما را مورد بحث قرار دهد.