نتایج یک مطالعه که اخیراً در ژورنال Nature Aging چاپ شده، نشان داده که مصرف سیلدنافیل – دارویی که عمدتاً به نام تجاری ویاگرا شناخته می شود و برای درمان پرفشاری خون ریوی و اختلال نعوظ کاربرد دارد – موجب کاهش قابل توجه خطر ابتلا به بیماری آلزایمر می شود.
پژوهشگران کلینیک کلیولند در آمریکا، سوابق بیمه بیش از ۷ میلیون نفر را تحلیل کردند و پس از مدل‌سازی رایانه‌ای به این نتیجه رسیدند که افرادی که ویاگرا مصرف می کردند در مقایسه با افرادی که مصرف نمی کردند، ۶۹ درصد ریسک کمتری برای ابتلا به دمانس آلزایمر داشتند.
البته، نتایج چند مطالعه قبلی نیز اثرات مثبتی از سیلدنافیل در بیماری آلزایمر نشان داده است؛ در بیماری آلزایمر سیگنال های مرتبط با cGMP در مغز کاهش می یابد و سطح آنزیم فسفو دی استراز ۵ (PDE5) که موجب تجزیه cGMP می شود، افزایش می یابد. سیلدنافیل می تواند با مهار آنزیم فسفو دی استراز موجب افزایش cGMP در مغز آلزایمر شود. بعلاوه،
سیلدنافیل جریان خون مغز را افزایش می دهد و موجب کاهش مرگ (آپوپتوز) سلول های عصبی و التهاب می شود.
با این حال، این مطالعات تایید کننده اثرات بالینی مثبت ویاگرا در بیماران آلزایمر نیستند.
اگرچه نتایج مطالعه ای با این حجم نمونه در مورد بیماری آلزایمر، که تاکنون درمان موثری نداشته، امیدبخش است و می تواند در تعیین مسیر پژوهش های بعدی کمک کند اما این مطالعه محدودیت ها و ایرادات مهمی دارد. این مطالعه بر اساس داده های ثبت شده در سوابق بیمه ای بوده که فاقد جزئیات هستند و همه ریسک فاکتورهای آلزایمر را در بر نمی گیرند. بطور مثال، می دانیم که خطر بروز آلزایمر در زنان بیش از مردان است اما از آنجا که داروی سیلدنافیل عمدتاً برای اختلالات نعوظ استفاده می شود، زنان کمتر از این دارو استفاده می کنند و لذا، داده های این مطالعه برای جمعیت زنان بسیار محدود است. از سوی دیگر، داروی ویاگرا عمدتاً توسط افراد بهره مند جامعه مصرف می شود و لذا، افراد با وضعیت اقتصادی و اجتماعی پایین که بیشتر در معرض خطر آلزایمر هستند، در جمعیت مورد مطالعه کمتر لحاظ شده اند. در ضمن، ما می دانیم که تغییرات آسیب شناسی آلزایمر سالها قبل از بروز علایم بالینی در مغز بیماران شروع می شود. بنابراین، ممکن است افراد در معرض خطر به دلیل این تغییرات دچار کاهش تمایلات جنسی شده و در نتیجه، کمتر سیلدنافیل مصرف کنند.
محدودیت هایی از این دست نشان می دهد که این مطالعه تایید کننده رابطه علت معلولی بین مصرف سیلدنافیل و کاهش خطر آلزایمر نیست و مطالعات بیشتر جهت بررسی و تایید اثرات احتمالی ویاگرا در بیماران آلزایمر مورد نیاز است.
