کمردرد بسیار شایع است و علل متعددی دارد. اگر بیش از یک ماه است که کمردرد دارید، دردتان به مرور زمان بدتر می‌شود، یا علائم عصبی جدید مانند بی‌حسی یا ضعف در اندام هاتان ایجاد شده است، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. اما گاهی در کمردردهایی که علل جدی ندارند، انتخاب یک کفش مناسب تر می تواند به کنترل درد بیمار کمک شایانی کند.
البته باید خاطرنشان کرد که آنچه برای یک فرد مناسب است لزوماً برای دیگران بهترین انتخاب نیست. برای برخی از افراد، به عنوان مثال، تفاوت قابل توجه در طول پاها می تواند منجر به مشکلاتی شود که با پوشیدن کفش های نامناسب تشدید می شود.
اما برای بسیاری از افراد، انتخاب کفشی که دارای اندازه مناسب است، کفی نرم و مناسبی دارد و بخوبی از پا حمایت می کند، گامی در مسیر درست برای کاهش کمردرد است.
در هنگام انتخاب و خرید کفش مناسب برای کمردرد چه نکاتی را باید درنظر گرفت؟
کفش های مناسب، چه رسمی و چه اسپورت، باید احساس راحتی ایجاد کنند و هیچ قسمتی از پای شما را تحت فشار قرار ندهند، حتی وقتی که نو هستند. زمانی که کفشی را برای خریدن امتحان می‌کنید، مدتی با آنها قدم بزنید و به احساس خود در آنها توجه کنید. مهم نیست که چقدر خوب و شیک به نظر می رسند، کفش های خیلی تنگ یا خیلی گشاد که از پا حمایت نمی کنند یا موجب ناراحتی پاها می شوند، گزینه مناسبی نیستند.
در اینجا به برخی ویژگی های یک کفش خوب و کفش مناسب برای کمردرد اشاره می کنیم:
ارتفاع متوسط پاشنه کفش
متخصصان طب پا معتقدند که کفش‌هایی که کمی پاشنه دارند، بهترین انتخاب هستند. وقتی پاشنه های شما در کفش کمی بالاتر قرار می گیرد، به مچ پا اجازه چرخش می دهد. از طرف دیگر، وقتی پاشنه همتراز پنجه یا پایین‌تر از آن قرار گیرد، بر نحوه چرخش پا و به نوبه خود، لگن شما تأثیر می‌گذارد و می تواند در ستون فقرات و کمر ایجاد درد کند.
منظور از اندازه مناسب پاشنه کفش چقدر است؟
توصیه انجمن پزشکی پای آمریکا برای پاشنه کفش چیزی کمتر از ۲ اینچ (حدود ۵ سانت) است و بیش از آن توصیه نمیشود.
نشان داده شده که کفش هایی با پاشنه ۲ اینچی فشار وارده به پاها را در هنگام راه رفتن کاهش می دهند. در واقع، محدوده ایده آل اندازه پاشنه کفش بین ۱ تا ۲ اینچ (۲.۵ تا ۵ سانت) است. هر پاشنه ای بیش از این مقدار، کمر شما را در معرض درد قرار می دهد.
اگرچه سایز پاشنه، عمدتاً در کفش های زنانه مایه نگرانی است، اما ارتفاع پاشنه در کفش های مردانه نیز باید مدنظر قرار گیرد. گاهی کفش های مردانه فاقد پاشنه ساخته می شوند بطوریکه پاشنه و پنجه پا در کفش در یک سطح قرار می گیرند که مناسب نیست.
قابلیت ضربه گیری کفش
علاوه بر ارتفاع پاشنه، اینکه پاشنه کفش چقدر ضربه را جذب می‌کند، برای راحتی فقرات کمر مهم است.
برخی افراد در حین راه رفتن محکم تر از دیگران با پاشنه به زمین ضربه می زنند و در نتیجه یک شوک مکرراً از طریق پاها به پشت آنها وارد می شود. این مشکل می تواند در کسانی که کفش های مجلسی می پوشند تشدید شود.
پاشنه های چوب پنبه ای یا لاستیکی و پاشنه های گوه‌ای شکل (تصویر زیر) می توانند کمک کننده باشند.
در اینجا هم اعتدال را باید در نظر داشت: کفشی مناسب است که پاشنه آن خیلی سفت یا خیلی نرم نباشد.
وقتی صحبت از کفش‌های دویدن به میان می‌آید، کفش‌های “ماکزیمالیستی” با کفی ضخیم در بین دونده های ماراتن و افرادی که قوس پای زیادی دارند، رایج شده است (تصویر زیر).
لذا، انتخاب کفشی که بالشتک بیشتر و قابلیت ضربه گیری بالاتری دارد، بویژه در دوندگان حرفه ای اهمیت زبادی دارد.
کفش با کفی گهواره ای
کفش های با کفی گهواره ای (rocker-bottom) که کفی محدب دارند برای همه مناسب نیستند اما می توانند در برخی شرایط مفید باشند. این کفش ها کفی ضخیم دارند که در جلو و گاهی اوقات پشت کفش خمیده می‌شوند و حالت قوس دار پیدا می کنند. این کفش ها پا را قادر می‌سازند تا در حرکات معمول فشار کمتری روی مفاصل و کف پا ایجاد کند (تصویر زیر).
کفش های rocker-bottom یکی از کفش های رایج طبی است که در افراد مبتلا به مشکلات پای دیابت تجویز می‌شود و همچنین در برخی از مدل‌های کفش‌های کتانی و کفش‌های پیاده روی که برای عموم مردم عرضه می‌شوند، نیز رایج شده‌اند.
کفش های کتانی با کفی محدب لاستیکی و ضخیم ضربه روی پاشنه پا را کاهش می دهد. برخی از بیماران نیز استفاده از این کفش ها را برای مقابله با التهاب فاشیای کف پا و همچنین درد زانو، لگن و کمر مفید می دانند.
صندل هایی با کفی قوس دار
به طور کلی، صندل ها و دمپایی ها از پا بخوبی حمایت نمی کنند اما صندل های خاص طبی استثنا هستند. اینها مقدار مناسبی از قوس را برای کف پا را فراهم می‌کنند (تصویر زیر).
چه کفش هایی برای بیماران کمردرد مناسب نیست؟
هر چه مدت طولانی تری کفش بپوشید و هر چه بیشتر بایستید یا راه بروید، انتخاب کفش مناسب اهمیت بیشتری پیدا می کند. توجه به نکات ذیل اهمیت دارد:
کفش هایی با پاشنه های “منفی”
دمپایی های غیرطبی برای رفتن تا سر خیابان یا پیاده روی کوتاه در ساحل قابل قبول هستند اما این کفش ها برای پوشیدن در تمام روز توصیه نمی شوند، به خصوص اگر دچار کمردرد باشید (تصویر زیر).
در اکثر دمپایی‌ها پاشنه پا در عمل، در سطحی زیر انگشتان پا قرار می گیرد و به اصطلاح “پاشنه منفی” ایجاد می‌کنند. از سوی دیگر، کف یک دمپایی معمولاً به اندازه کافی ضخیم نیست که بتواند در زمان قدم زدن، ضربه گیر مناسبی باشد.
این مشخصات در دمپایی ها، آنها را به انتخاب های نامناسبی در زمان کمردرد بدل می کنند اما مطمئناً تعداد کمی از مردم هنگام بیرون رفتن دمپایی می‌پوشند. بنابراین تا زمانی که فقط در خانه دمپایی می پوشید، چندان جای نگرانی نیست.
هر کفشی که بالقوه “پاشنه منفی” ایجاد کند، دوستدار کمر نیست. این شامل انواع کفش های کالج و کفش های بالرین با کفی بسیار صاف می شود. این نوع کفش ها هنگام راه رفتن، لگن شما را به گونه ای می چرخانند که می تواند کمردرد را بدتر کند.
کفش های خیلی سخت یا خیلی نرم
برای اینکه کفشتان قابلیت نسبی “ضربه گیری” داشته باشد، بهتر است از کفش‌هایی که “کاملاً سفت” هستند اجتناب کنید. کفش های مجلسی معمولی به دلیل نداشتن بالشتک مناسب در این دسته قرار می گیرند.
از سوی دیگر، کفش هایی بسیار نرم (با مموری فوم یا کفی بادی) نیز مشکل ساز هستند، زیرا حمایت کافی از کف پا ارائه نمی دهند. با این حال، این نوع کفش ها اگر پاشنه‌های حمایت‌کننده‌تری داشته باشند، چندان هم نامناسب نیست.
کفش های مینیمالیستی معمولاً توصیه نمی شوند
کفش‌های مینیمالیستی -که گاهی به‌خاطر کف بسیار نازک‌شان، کفش‌های “پابرهنه” هم نامیده می‌شوند- برای کمر مناسب نیستند. کسانی که سابقه مشکلات کمر دارند، معمولاً متوجه می‌شوند که این نوع کفش‌ها به کاهش این مشکلات کمک نمی‌کنند، بلکه ممکن است باعث کمردرد شوند (تصویر زیر).
این کفش ها هم لگن را در مقایسه با کفش هایی با کفی ضخیم تر، به طرز نامناسبی می چرخانند و موجب انتقال فشار نامناسب به کمر می شوند.
کفش‌های کتانی معمولی اغلب حمایت کافی از پا ارایه نمی دهند
برخی متخصصان طب پا معتقدند کفش‌های کتانی غیررسمی، به این دلیل که صاف، باریک و بدون ساپورت کافی هستند، مناسب افراد دچار کمردرد نیستند.
در پایان، به خاطر داشته باشید که اگر با وجود پوشیدن کفش‌های مناسب همچنان کمردرد دارید، لازم است که دلایل دیگر کمر درد را بررسی کنید. به پزشک مراجعه کنید تا مشکلات پزشکی احتمالی را که ممکن است باعث کمردرد شود بررسی کند و شما را برای درمان های لازم و ایجاد تغییرات مناسب در سبک زندگی راهنمایی کند.
