سردردهای سینوسی علامت عفونت های سینوسی است که باعث فشار و درد در صورت شما می شود. سرماخوردگی یا آلرژی خطر ابتلا به عفونت های سینوسی و سردرد را افزایش می دهد. اما این به اصطلاح سردردهای سینوسی ممکن است در واقع میگرنی باشد که در بینی علائم ایجاد کرده است. در این صورت پزشک می تواند به شما کمک کند تا در طولانی مدت تسکین یابید.
سینوس ها چیستند؟
سینوس ها مجموعه ای از فضاهای متصل و توخالی در پشت استخوان های گونه، پیشانی و بینی شما هستند.
سینوس ها مخاط نازکی تولید می کنند. هنگامی که هوا از طریق سینوس ها به ریه های شما می رود، ذرات مضر مانند گرد و غبار، آلاینده ها و باکتری ها در مخاط به دام می افتند. مخاط از طریق بینی تخلیه می شود.
سردرد سینوسی چیست؟
حدود 80٪ مواقع، آنچه مردم به آن سردرد سینوسی می گویند، در واقع میگرنی است که در بینی علائم ایجاد کرده. سردرد سینوسی واقعی به دلیل عفونت سینوسی (سینوزیت (Sinusitis)) ایجاد می شود. عفونت باعث درد و فشار در سینوس ها می گردد.
سردردهای سینوسی چقدر شایع هستند؟
سردردهای سینوسی همراه با عفونت بسیار شایع هستند. در هنگام ابتلا به میگرن ـ که 12 درصد افراد را مبتلا می کند ـ نیز می توانید احساس سردرد سینوسی داشته باشید.
علل سردرد سینوسی
عفونت های سینوسی باعث سردردهای سینوسی می شوند. هر چیزی که باعث تجمع مخاط در سینوس ها شود می تواند منجر به عفونت سینوس گردد، مانند:
- سرماخوردگی معمول که اغلب عامل آن است.
- آلرژی های فصلی که باعث تولید مخاط می شوند.
- پولیپ بینی، یا رشد غیرطبیعی در بینی یا سینوس ها. پولیپ های بینی می توانند جلوی تخلیه مخاط را بگیرند.
- انحراف تیغه بینی، زمانی که غضروف و استخوان پایین بینی در راستای هم نیستند. انحراف تیغه بینی می تواند از تخلیه صحیح مخاط جلوگیری کند.
مخاط زیاد به میکروب ها فرصت رشد می دهد. میکروب ها همگام با جمع شدن سینوس ها را تحریک می کنند. در پاسخ، بافت سینوس متورم شده و مانع عبور مخاط می گردد. سینوس های متورم و تحریک شده که مملو از مایع هستند، احساس حساسیت و درد در چهره شما ایجاد می کنند.
آیا آلرژی باعث سردردهای سینوسی (سردردهای آلرژی) می شود؟
آلرژی خود باعث سردرد نمی شود. با این حال آلرژی می تواند باعث گرفتگی سینوس (گرفتگی بینی) گردد، که به نوبه خود می تواند منجر به فشار سینوس، درد و عفونت شود. اگر به آلرژی فصلی (رینیت آلرژیک (Allergic rhinitis)) مبتلا هستید، 10 برابر بیشتر احتمال دارد که به میگرن مبتلا شوید.
علائم سردرد سینوسی
وقتی سردرد سینوسی دارید صورت شما درد می کند. به طور معمول هنگامی که سر خود را به طور ناگهانی حرکت می دهید درد بدتر می شود. بسته به سینوس آسیب دیده، ممکن است یک درد مبهم مداوم در پشت چشم یا در:
- استخوان های گونه
- پیشانی
- پل بینی
احساس کنید.
علاوه بر درد صورت سردردهای سینوسی علائم دیگری ایجاد می کنند، از جمله:
- تب
- گرفتگی بینی
- ترشح مخاط غلیظ و رنگی از بینی
- احساس پرشدگی در گوش ها
- صورت متورم یا پف کرده
آیا می توانید سردرد سینوسی بدون احتقان داشته باشید؟
اگر احتقان ندارید، احتمالاً سردرد شما سینوسی نیست و درد صورت شما بیشتر به دلیل میگرن (سردرد شدید) یا سردرد تنشی (Tension headache) است.
تفاوت بین سردرد سینوسی و میگرن چیست؟
اشتباه گرفتن این دو بیماری آسان است، زیرا میگرن می تواند باعث درد صورت، احتقان و آبریزش بینی نیز بشود. ترشحات بینی در میگرن شفاف است. اگر سردرد سینوسی واقعی ـ یا سردرد سینوسی ناشی از عفونت سینوسی ـ دارید، تب و مخاط غلیظ و تغییر رنگ یافته بینی نیز خواهید داشت.
تشخیص و آزمایشات سردرد سینوسی
بیشتر مواردی که مردم سردرد خود را سردرد سینوسی تشخیص می دهند، سردرد میگرنی دارند. بنابراین برای تشخیص دقیق و درمان مناسب، باید به ارائه دهنده خدمات بهداشتی خود مراجعه کنید.
ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما معاینه فیزیکی انجام می دهد و در مورد علائم شما سوال می کند. اگر علائم شما شدید یا مستمر است، احتمالاً به آزمایش های تصویربرداری نیز نیاز دارید. تصویربرداری MRI می تواند بیماری های جدی مغز را رد کند. چندین آزمایش تصویربرداری می تواند انسداد سینوسی را نشان دهد و شامل موارد زیر است:
- رادیوگرافی (اشعه ایکس (X-ray))
- CT اسکن.
- آندوسکوپی بینی (یک لوله نازک و انعطاف پذیر با یک دوربین کوچک که داخل بینی و سینوس شما را مشاهده می کند).
مدیریت و درمان سردرد سینوسی
برای خلاص شدن از سردرد سینوسی، باید علت اصلی آن را درمان کنید. اما می توانید برای کاهش فشار سینوس و درد اقدامات خانگی انجام دهید:
- کمپرس گرمی را در مناطق دردناک صورت قرار دهید.
- از یک ضد احتقان برای کاهش تورم سینوس و تخلیه مخاط استفاده کنید.
- از اسپری یا قطره بینی سالین (Saline) جهت رقیق شدن مخاط استفاده کنید.
- از یک دستگاه بخور استفاده کنید یا بخار آب یک قابله حاوی آب جوش را استنشاق کنید. هوای گرم و مرطوب ممکن است به رفع گرفتگی سینوس کمک کند.
عفونت سینوس
ویروس ها، باکتری ها و گاهی قارچ ها باعث عفونت های سینوسی می شوند. عفونت های ویروسی اغلب به خودی خود از بین می روند. اما اگر عفونت شما باکتریایی یا قارچی است، به آنتی بیوتیک یا داروهای ضد قارچ احتیاج دارید. ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما همچنین ممکن است داروهای دیگری را برای کاهش ناراحتی توصیه کند، مانند:
- آنتی هیستامین ها (Antihistamines) برای جلوگیری از علائم آلرژی
- ضداحتقان برای کاهش تورم در بینی و سینوس ها
- مسکن ها برای تسکین سردرد
- استروئیدها (Steroids) برای کاهش التهاب
میگرن با علائم سینوسی
سردردهای سینوسی ای که در واقع میگرن هستند، به درمان متفاوتی نیاز دارند. اولین اقدام تسکین درد شماست. باید بدانید که استفاده مکرر از داروهای بدون نسخه در هنگام سردرد می تواند حتی سردرد های بیشتری ایجاد کند (سردرد بازگشتی (Rebound headache) یا سردرد ناشی از مصرف زیاد دارو).
ارائه دهنده خدمات بهداشتی شما ممکن است داروی تجویز شده برای درد میگرن را توصیه کند. همچنین ممکن است به یک داروی پیشگیری کننده نیاز داشته باشید که به شما کمک میکند حملات میگرنی کمتری داشته باشید.
پیشگیری از سردرد سینوسی
با درمان علت اصلی می توانید از عفونت های سینوسی مکرر (سینوزیت مزمن) جلوگیری کنید. برای آلرژی ها، مراجعه به متخصص آلرژی برای درمان میتواند کمک کند. برای یک تیغه بینی انحراف یافته، ارائه دهنده خدمات بهداشتی شما ممکن است نیاز به انجام جراحی برای رفع مشکل داشته باشد. اگر پولیپ های بینی دارید، ممکن است به یک پروسه برای از بین بردن آنها نیاز داشته باشید.
پیش آگهی سردرد سینوسی
ویروس ها بیشتر عفونت های سینوسی را ایجاد می کنند. عفونت سینوسی ویروسی معمولاً به خودی خود برطرف می شود. مشابه سرماخوردگی که به خودی خود برطرف می شود، سردرد سینوسی شما باید طی حدود یک هفته بهتر شود. اگر بهبود نیافت، به ارائه دهنده خدمات بهداشتی خود مراجعه کنید. ممکن است به یک عفونت سینوسی باکتریایی یا قارچی مبتلا شده باشید که نیاز به دارو دارد.
زندگی کردن با سردرد سینوسی
بسیاری از سردردهای سینوسی، به ویژه آنهایی که عود می کنند، در واقع میگرن هستند. اما هوشمندانه است که سردرد خود را برای یافتن علت آن، با ارائه دهنده خدمات بهداشتی خود مطرح کنید.
بهترین راه حل در طولانی مدت این است که دریابید چه عواملی باعث ایجاد سردردهای میگرنی می شود و از آنها جلوگیری کنید. برای پیگیری عوامل محرک احتمالی، یادداشت برداری روزانه برای سردردتان مفید است. محرک هایی که می توانید کنترل کنید شامل موارد زیر است:
- الکل
- کافئین
- غذاهای خاص مانند شکلات، شراب قرمز یا پنیر غلیظ
- کمبود خواب
- استرس
مردم اغلب میگرن را با سردرد سینوسی اشتباه می گیرند. اما درمان این دو بیماری بسیار متفاوت است، بنابراین مهم است که مشکل واقعی را مشخص کنیم. اگر بیش از یک مورد عفونت سینوسی داشته اید یا مکرراً دچار سردرد سینوسی شده اید، به پزشک نورولوژیست مراجعه کنید. مشخص کردن علت واقعی آن به شما در یافتن یک درمان موفق کمک می کند.