حرف زدن در خواب که به عنوان خواب گویی (somniloquy) شناخته می شود، یک اختلال خواب است که در آن صحبت کردن در طول خواب بدون آگاهی از آن رخ می دهد. حرف زدن در خواب می‌تواند شامل دیالوگ ها یا مونولوگ های پیچیده، حرف های بی ربط یا زمزمه کردن باشد. البته در اغلب افراد این یک اختلال نادر و گذرا است.
حرف زدن در خواب چیست؟
حرف زدن در خواب نوعی پاراسومنیا است. پاراسومنیا رفتارهای غیرعادی در هنگام خواب هستند. برخلاف اکثر پاراسومنیاها که فقط در بخش‌های خاصی از چرخه خواب اتفاق می‌افتند، صحبت کردن در خواب می‌تواند در طول خواب REM یا خواب غیر REM رخ دهد.
حرف زدن در خواب از سایر اختلالاتی که منجر به تولید صدا در خواب می شود (مانند اختلالات تنفسی خواب)، متمایز است.
علامت اصلی حرف زدن در خواب، ایجاد کلام قابل شنیدن است که در طول خواب بدون اینکه شخص از آن آگاه باشد، رخ می دهد که می تواند شامل کلمات نامفهوم یا شبیه گفتار عادی باشد.
یک مطالعه زبان شناختی در مورد خواب گویی نشان داد که حدود نیمی از صحبت های ثبت شده در خواب غیرقابل درک و نامفهوم است. در این موارد، حرف زدن در خواب معمولاً به صورت زمزمه کردن، گفتار بی‌صدا (حرکت لب‌ها با صدای محدود) یا بیان عباراتی بود که توسط بالش یا پتو خفه می شد. نیمی دیگر از صحبت کردن در خواب که قابل درک بود، شباهت هایی با مکالمات معمولی داشت، به این معنی که از استانداردهای معمول دستور زبان پیروی می کرد و شامل مکث هایی می شد که گویی با شخص دیگری در حال صحبت هستید. بسیاری از جملات ضبط شده در این مطالعه منفی، تعجب آمیز یا توهین آمیز بودند که نشان می دهد صحبت کردن در خواب ممکن است بیانگر تعارضاتی باشد که در ذهن در طول خواب رخ می دهد. صحبت هایی که توهین آمیز، دارای اشارات جنسی یا شامل افشای اسرار است ممکن است باعث خجالت یا شرم شود. با این حال، افراد به ندرت متوجه می شوند که در زمان خواب صحبت کرده اند و معمولاً هنگام بیدار شدن از خواب هیچ خاطره ای از آن ندارند.
محتوای صحبت های فرد در خواب نیز متفاوت است. گفتار ممکن است هیچ ارتباط واضحی با زندگی، رویدادهای اخیر یا مکالمات قبلی یک فرد نداشته باشد. برخی شواهد نشان می‌دهند که ممکن است گاهی اوقات با رویاها مرتبط باشد اما به نظر میرسد که همه صحبت های حین خواب با رویاها در ارتباط نباشند.
صحبت کردن در خواب چقدر شایع است؟
مطالعات نشان داده اند که تا ۶۶ درصد از افراد دوره هایی از صحبت کردن در خواب را تجربه می کنند و لذا این اختلال یکی از شایع ترین انواع اختلالات خواب است.
حرف زدن در خواب در کودکان بیشتر دیده می شود و به نظر میرسد بزرگسالان را کمتر تحت تاثیر قرار می دهد. این اختلال در زنان و مردان به طور مساوی رخ می دهد.
البته از آنجا که یک فرد به ندرت از صحبت کردن شبانه خود آگاه است، اطلاعات مربوط به شیوع این اختلال ممکن است چندان دقیق نباشد.
آیا حرف زدن در خواب خطرناک است؟
در اکثر موارد، صحبت کردن در خواب پدیده ای بی ضرر است. معمولاً بر حواب فرد تأثیر منفی نمی گذارد و معمولاً آنقدر تکرار نمی شود که مشکلات جدی ایجاد کند.
با این حال، در شرایط خاص حرف زدن در خواب می تواند مشکلاتی ایجاد کند:
- اگر صحبت در خواب، سایر افرادی که در مجاورت بیمار می خوابند آزار دهد و خواب آنها را مختل کند.
- اگر محتوای کلام فرد حین حرف زدن در خواب توهین آمیز یا شرم آور باشد.
- اگر حرف زدن در خواب همراه با سایر خواب پریشی ها (پاراسومنیا) مانند کابوس شبانه یا راه رفتن در خواب رخ دهد.
علت حرف زدن در خواب چیست؟
پژوهشگران دقیقاً نمی دانند که چرا برخی افراد در خواب صحبت می کنند. برخی شواهد نشان می دهد که این اختلال ممکن است یک جزء ژنتیکی داشته باشد.
در مطالعات روی دوقلوها مشخص شد که صحبت کردن در خواب در همراهی با خواب گردی، دندان قروچه و کابوس های شبانه هم در کودکان و هم بزرگسالان، بیشتر رخ می دهد و همه اینها ممکن است زمینه های ژنتیکی مشترک داشته باشند. البته تحقیقات بیشتری برای درک بهتر این ارتباطات احتمالی نیاز است.
به نظر می رسد صحبت کردن در خواب در افراد مبتلا به بیماری های روانپزشکی بیشتر بروز می کند. به ویژه،افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) بشتر دچار خواب گویی می شوند. با این حال، اکثر موارد حرف زدن در خواب به بیماری روانپزشکی مرتبط نیستند.
درمان حرف زدن در خواب چیست و چگونه آن را کنترل کنیم؟
از آنجایی که علت حرف زدن در خواب به طور کامل شناخته نشده است، دانش ما در مورد روش های کنترل آن نیز محدود است. البته در اکثر مواقع، درمان حرف زدن در خواب به دلیل مکرر نبودن و عوارض ناچیز آن غیر ضروری است.
برای افرادی که می‌خواهند اپیزودهای حرف زدن در خواب را کمتر یا متوقف کنند، تمرکز بر روی بهداشت خواب می تواند نقطه شروع مفیدی باشد. تصور بر اینست که بیشتر خواب پریشی ها (پاراسومنیا) حالت هایی غیرطبیعی هستند که در آن مرز میان بیداری و خواب کمرنگ شده و این دو حالت در یکدیگر نفوذ می کنند. این حالت زمانی رخ می دهد که الگوی خواب طبیعی مختل شود. به همین دلیل، راهکارهایی که یک خواب ثابت و پایدار را تسهیل می‌کنند ممکن است به کنترل خواب پریشی، از جمله صحبت کردن در خواب، کمک کنند.
بهداشت خواب شامل مدیریت محیط خواب فرد و عاداتی است که می تواند بر خواب تأثیر بگذارند. پیروی از اصول بهداشت خواب می‌تواند علل احتمالی وقفه‌های خواب را از بین ببرد و عادت هایی ایجاد کند که منجر به خواب باکیفیت تر شود.
برخی از راهکار‌های کلیدی برای بهبود بهداشت خواب عبارتند از:
- یک برنامه خواب ثابت در هر روز داشته باشید، حتی روزهای تعطیل.
- از کافئین یا سایر محرک‌ها از اواخر بعد از ظهر و عصر خودداری کنید.
- حداقل نیم ساعت قبل از خواب به خود کمی فرصت دهید تا ذهنتان آرام گیرد، از جمله با کم کردن نور و کنار گذاشتن دستگاه‌های الکترونیکی.
- روزانه خود را بطور منظم در معرض نور قرار دهید و فعالیت ورزشی منظم داشته باشید.
- یک اتاق خواب آرام، کم نور و بدور از سر وصدا برای خود فراهم کنید.
افرادی که از خواب گویی مداوم در رنج هستند یا سایر مشکلات خواب همراه دارند، بهتر است با پزشک مشورت کنند.
