میگرن چشمی

میگرن چشمی باعث ایجاد اختلالات بینایی ـ یا اورا (Aura) ـ با یا بدون سردرد می شود که تمایل دارد همراه با میگرن معمولی ایجاد گردد.
میگرن چشمی می تواند دردناک و ناتوان کننده باشد، اما روش هایی برای کمک به پیشگیری و کاهش علائم وجود دارد.
در این مقاله ما در مورد علائم، علل و خطرات میگرن چشمی صحبت می کنیم.

میگرن چشمی چیست؟

میگرن چشمی نوعی میگرن است که علائم بینایی ایجاد می کند.
جامعه پزشکی میگرن چشمی را نوعی میگرن تعریف می کند که باعث علائم بینایی می شود و می تواند همراه با علائم دیگر میگرن، مانند سردرد، باشد یا نباشد.
طبق گزارش بنیاد میگرن آمریکا (American Migraine Foundation)، حدود 25-30٪ از افراد مبتلا به میگرن، اورا را تجربه می کنند اما در کمتر از 20٪ از این افراد اورا در هر حمله میگرن اتفاق می افتد.
میگرن چشمی ای که باعث اورا نمی شود، معمولاً میگرن شایع نام دارد. پزشکان معمولاً به یک میگرن چشمی با اورا، اما بدون سردرد یا درد، نام میگرن آسفالژیک (Acephalgic) یا خاموش می دهند.
میگرن خاموش تقریباً نادر است اما با افزایش سن بیشتر اتفاق می افتد.
برخی از افراد از اصطلاحات “میگرن چشمی” و “میگرن شبکیه” به جای یکدیگر استفاده می کنند، اما این دو بیماری یکسان نیستند و به مراقبت های مختلفی نیاز دارند.

علائم میگرن چشمی چیست؟

علائمی که میگرن چشمی ایجاد می کند در افراد مختلف بسیار متفاوت است.

اما با این حال می توانند شامل موارد زیر باشند:

• دیدن ستاره های چشمک زن به صورت گذرا، خطوط زیگزاگ یا سایر الگوها
• یک نقطه روشن یا کور که از مرکز بینایی شروع می شود و به قدری گسترش می یابد تا نیمی از میدان بینایی را پوشش دهد
• گفتار مبهم
• اختلال در مهارت های حرکتی
• حساسیت به نور و صدا
• تهوع و استفراغ
• سوزن سوزن شدن یا بی حسی در یک طرف بدن
• درد شدید، که ممکن است ضربان دار (Throbbing/Pulsating) باشد، در یک یا دو طرف سر
• دردی که با انجام فعالیت تشدید می شود

میگرن خاموش معمولاً برخی از علائم بصری میگرن را ایجاد می کند اما سردرد ندارد.
علائم بینایی ناشی از میگرن چشمی می تواند ترسناک و ناتوان کننده باشد، اما بیشتر آنها عمر کوتاهی دارند. با این حال علائم غیر بینایی، مانند درد شدید، ممکن است از چند ساعت تا چند روز هم طول بکشد.
اورا بین 10 تا 30 دقیقه دوام می آورد. به طور معمول اندکی قبل یا هنگام سردرد میگرنی ایجاد می شود و دومین مرحله از چهار مرحله میگرن است. اورا به طور کلی قبل از دردناک شدن میگرن شروع می شود.
میگرن شبکیه باعث سردرد و همچنین لکه های کور شدید یا کوری در یک چشم می شود که کمتر از 1 ساعت طول می کشد.

علت میگرن چشمی چیست؟

محققان دقیقاً مطمئن نیستند که چرا سردردهای میگرنی یا حملات آن رخ می دهد.
یک نظریه این است که دلیل آنها التهاب در مغز ـ که باعث تورم رگ های خونی و فشار بر اعصاب و در نتیجه باعث درد می شود ـ می باشد.
اورا میگرن ممکن است به دلیل فعالیت الکتریکی غیرطبیعی در سطح خارجی مغز یا قشر مغز ایجاد شود که به آرامی مانند موجی بر روی قسمت بینایی مغز پخش می شود.
همچنین به نظر می رسد میگرن با ژن های فرد ارتباط دارد. براساس گزارش (Migraine Research Foundation) بنیاد تحقیقات میگرن، 90٪ افراد مبتلا به این بیماری سابقه خانوادگی میگرن دارند.
حملات میگرن در زنان همچنین ممکن است با تغییرات هورمونی ـ که در طول چرخه قاعدگی اتفاق می افتد ـ ارتباط داشته باشد.
برخی از افراد پس از تجربه عوامل محرک خاصی، با احتمال بیشتری دچار میگرن یا سردرد می شوند.

عوامل محرک میگرن در هر کسی متفاوت است، اما موارد شایع آن عبارتند از:

• خیره شدن به یک صفحه به مدت طولانی
• رانندگی در مسافت های طولانی
• زیر نور شدید یا ضعیف بودن
• صرف نظر کردن از وعده های غذایی
• کمبود آب بدن
• خواب کم یا زیاد
• تغییرات هورمونی
• تغییرات آب و هوا
• الکل، به ویژه شراب قرمز
• اضطراب و استرس
• بوهای شدید
• سرو صداهای بلند
• کافئین بیش از حد
• ترک کافئین
• نیترات ها (Nitrates)، مانند آنهایی که در گوشت های اغذیه فروشی و بسیاری از وعده های غذایی آماده هستند.
• آسپارتام (Aspartame)
• تیرامین (Tyramine)، که در انواع پنیرهای کهنه، لوبیای فاوا، سوسیس خشک، محصولات سویا و ماهی دودی وجود دارد
• مونوسدیم گلوتامات (Monosodium glutamate/MSG)
• گرمای بیش از حد یا ارتفاع زیاد

ریسک های مرتبط

میگرن چشمی می تواند علائم دردناکی ایجاد کند و ممکن است برای برخی از افراد ترسناک باشد، اما این حملات تقریباً همیشه نسبتاً کوتاه مدت هستند.
با این وجود میگرن شبکیه علائمی مشابه با میگرن چشمی ایجاد می کند و می تواند منجر به کاهش شدید و غیرقابل برگشت بینایی شود.
هر کسی که فکر می کند دچار میگرن شبکیه شده باید همواره با پزشک صحبت کند یا مراقبت های اضطراری دریافت کند.

برخی از نشانه هایی که به افتراق میگرن شبکیه از میگرن چشمی کمک می کنند عبارتند از:

• علائمی که فقط روی یک چشم تاثیر می گذارند
• کاهش شدید بینایی
• نابینایی موقت
• دیدن نور چشمک زن

اگر فردی برای بیماری میگرن خود به موقع درمان نشود، ممکن است با هر بار بروز علائم نسبت به آنها حساسیت بیشتری پیدا کند. این روند می تواند به سردردهای مزمن روزانه یا حملات میگرن منجر شود.
استفاده بیش از حد از مسکن ها همچنین می تواند سردردهای دیگری بنام سردردهای بازگشتی (Rebound headaches) ایجاد کند.
میگرن همراه با اورا نیز ممکن است خطر سکته در زنان را افزایش دهد، به ویژه در کسانی که از داروهای مبتنی بر استروژن استفاده می کنند یا سیگار می کشند.
علائم میگرن چشمی می تواند کارهایی مانند رانندگی، راه رفتن، خواندن، کار کردن و مراقبت از کودکان خردسال را با مشکل روبرو کند. افرادی که علائم میگرن چشمی را تجربه می کنند باید کار خود را متوقف کرده و تا زمان رفع علائم استراحت کنند.
اگر شخصی هنگام رانندگی علائم را تجربه کرد، باید با احتیاط خودرو را به کنار جاده بکشد و منتظر بماند تا احساس بهبودی کند سپس سفر خود را ادامه دهد.

زمان مراجعه به پزشک

هر کس بارها و بارها سردرد می گیرد، اما سردرد میگرنی نیاز به درمان متفاوتی دارد.

اگر بیماران دارای این موارد هستند باید با پزشک صحبت کنند:

• مشکلات بینایی همراه با سردرد
• چندین سردرد در هر ماه که ساعتها یا روزها طول می کشد
• سردردهایی که در زندگی روزمره اختلال ایجاد می کنند
• حالت تهوع و استفراغ همراه با سردرد
• مشکلات حسی همراه با سردرد
• سردرد شدیدی که باعث سفتی گردن می شود
• سردرد بعد از ضربه به سر
• بیمار هیچ سابقه ای از حملات میگرن ندارد، اما اکنون مکرراً سردرد می گیرد
• از دست دادن هوشیاری (Alertness) یا گیجی همراه با سردرد
• تشنج (Convulsion) همراه با سردرد
• سردردهایی که به موجب آن بیمار بیش از دو بار در هفته به داروهای ضد درد نیاز دارد

تشخیص میگرن چشمی

از آنجا که هیچ آزمایش اختصاصی ای برای شناسایی بیماری میگرن در دسترس نیست، یک پزشک ممکن است:

• معاینه بدنی انجام دهد
• سابقه پزشکی کامل یک شخص را مرور کند
• درباره علائم، استفاده از دارو و سبک زندگی سؤال کند

با در نظر گرفتن همه این اطلاعات، پزشک می تواند از برخی دستورالعمل ها برای تشخیص بیماری میگرن استفاده کند.
طبق دستورالعمل های انجمن بین المللی سردرد (International Headache Society)، میگرن حداقل پنج حمله همراه با علامت ایجاد می کند که هر حمله در صورت عدم درمان 4 تا 72 ساعت طول میکشد و علائمی غیر از سردرد را شامل می شود.
در صورت داشتن علائم بینایی مطابق با میگرن، پزشک می تواند میگرن چشمی را تشخیص دهد. آنها همچنین سایر بیماری های چشمی را رد می کنند.

درمان میگرن چشمی و پیشگیری

روش های کاهش استرس مانند طب سوزنی ممکن است به کاهش دفعات حملات شدید میگرن کمک کنند.
درمان میگرن چشمی معمولاً بر پیشگیری و کاهش علائم متمرکز است.
ارنوماب (Erenumab) (آیموویگ (Aimovig)) دارویی است که فعالیت مولکولی به نام پپتید مربوط به ژن کلسی تونین (Calcitonin gene-related peptide) را که در حملات میگرن نقش دارد، مسدود می کند.
داروهای دیگری که سازندگان برای شرایط مختلف تولید کرده اند نیز ممکن است به جلوگیری از علائم میگرن کمک کنند. این داروها شامل داروهایی برای:

• فشار خون بالا
• صرع یا شرایط تشنجی
• افسردگی
• هورمون درمانی

پزشکان همچنین می توانند سم A بوتولینوم (Botulinum toxin A) را برای جلوگیری از میگرن مزمن تجویز کنند. مصرف این دارو به نظر متخصص نیاز دارد. از دیگر کاربردهای آن می توان به درمان اسپاسم (Spasm) اشاره کرد.
چندین تغییر در شیوه زندگی و روش های درمانی نیز ممکن است باعث کاهش دفعات و شدت سردردهای میگرنی یا حملات آن شوند. این گزینه ها شامل موارد زیر است:

• جلوگیری از تماشای صفحه به مدت طولانی
• مقابله با استرس با استفاده از روش هایی مانند ورزش، تکنیک های آرام سازی، طب سوزنی و مکانیسم های بیوفیدبک (Biofeedback)
• ردیابی علائم برای یافتن عوامل محرک میگرن
• از دست دادن وزن در صورت اضافه وزن
• ترک سیگار
• خوردن وعده های غذایی منظم
• تامین آب کافی بدن خود
• ایجاد یک برنامه خواب ثابت
• محدود کردن مصرف کافئین و الکل
• درمان اضطراب و افسردگی با مشاوره و سایر گزینه ها

برخی از داروها ممکن است علائم میگرن را به محض بروز کاهش دهند. به طور کلی، هرچه فرد داروها را زودتر و پس از شروع علائم مصرف کند، مؤثرتر می باشند.
گاهی اوقات مسکن های بدون نسخه، از جمله آسپرین (Aspirin)، استامینوفن (Acetaminophen) و داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (Nonsteroidal anti-inflammatory drugs) می توانند علائم میگرن را کاهش دهند.

در صورت عدم موفقیت این داروها، فرد باید در مورد مسکن های تجویز شده با پزشک صحبت کند.

هیچ درمانی برای میگرن چشمی وجود ندارد، اما مصرف برخی از داروها، تنظیم سبک زندگی و سایر روش های درمانی می توانند از بروز علائم میگرن پیشگیری کنند و یا آنها را کاهش دهند.
دریافت درمان مناسب برای میگرن چشمی حیاتی است، زیرا بیماران با گذشت هر حمله میگرن می توانند نسبت به علائم حساسیت بیشتری پیدا کنند و در نهایت میتواند به میگرن مزمن روزانه منجر شود.
صحبت با پزشک در مورد سردردهای شدید، مکرر یا ناتوان کننده و همچنین آنهایی که علائم دیگری مانند مشکلات حسی یا حالت تهوع ایجاد می کنند مهم است. فرد باید به دنبال مراقبت های اضطراری برای علائم بینایی ای باشد که فقط یک چشم را درگیر می کند.