سرگیجه و گیجی

گیجی علامتی است که اغلب در انواع احساسات از قبیل سبکی سر, سر گیجه عنوان می‌گردد, سرگیجه احساس چرخش است، در حالی که سبکی سر نزدیک به غش و ضعف توصیف می شود.
برخی از شرایط ممکن است باعث سبکی سر شود از جمله فشار خون پایین، فشار خون بالا، کمبود آب بدن، داروهای ضد فشار خون، دیابت، اختلالات غدد درون ریز، سندروم هایپرونتیلاسیون، مشکلات قلبی، سنکوپ وازوواگال.
سرگیجه اغلب به دلیل مشکل در مراکز تعادل گوش داخلی بنام سیستم دهلیزی ایجاد می‌شود و باعث احساس چرخش محیط می‌شود که ممکن است همراه با استفراغ باشد علائم اغلب با تغییر موقعیت سر بدتر می‌شود کسانی که علایم قابل توجه استفراغ دارند ممکن است به داروهای داخل وریدی یا مانورهای فیزیوتراپی نیاز داشته باشند.
سرگیجه در بیماران مبتلا به بیماری منیر, آکوستیک نوروما نیز وجود دارد که در این موارد نیاز به مراجعه به متخصص گوش حلق و بینی دارد .سرگیجه همچنین ممکن است علامت سکته مغزی باشد.
اغلب اوقات سرگیجه و سبکی سر علائم موقتی هستند که بدون تشخیص خاص خود به خود حل می‌شوند.

سرگیجه

سرگیجه یکی از رایج ترین علایمی است که باعث می‌شود فرد به دنبال مراقبت های پزشکی باشد، درک اصطلاح سرگیجه گاهی اوقات دشوار است زیرا این احساس برای افراد مختلف متفاوت است گاهی این احساس از طرف بیماران نوعی ضعف و غش کردن یا سرگیجه و چرخش توصیف می‌شود، شبیه فردی که از چرخ و فلک پیاده شده است.
سبکی سر اغلب به دلیل کاهش خون رسانی به مغز ایجاد می‌شود در حالی که سرگیجه ممکن است به دلیل اختلالات گوش داخلی و مراکز تعادل مغز ایجاد شود، مسئله مهم درک پزشک از احساس فرد مبتلا می‌باشد، این موضوع مهترین اقدام اولیه برای تشخیص و شروع درمان است.

چه مواردی باعث سرگیجه می شود

اگرچه تقسیم بندی سرگیجه ممکن است به ما کمک کند که بدن چگونه کار می‌کند بعضی اوقات بهتر است دلایل رایج شکایت بیماران از سرگیجه را مرور کنیم.

فشار خون پایین به عنوان عامل سرگیجه

گیجی و احساس سبکی سر شکایت های رایج در بیماران با فشار خون پایین است. هنگامی که فشار خون بیش از حد پایین باشد اکسیژن به اندازه کافی به مغز نمیرسد و همین امر عملکرد مغز را تحت تاثیر قرار می‌دهد، اگر خون رسانی مغز به مقدار زیادی کاهش یابد شخص ممکن است غش کند (سنکوپ).

علایم ممکن است هنگام تغییر وضعیت از دراز کشیدن به حالت نشستن یا ایستادن بدتر شوند، به علاوه سرگیجه می تواند همراه با علایم زیر می‌باشد:

• تعریق
• ضعف
• استفراغ
• تنگی نفس
• درد قفسه سینه

فشار خون پایین ممکن است نتیجه یک بیماری زمینه ای یا بیماری باشد یا یک وضعیت فیزیولوژیک طبیعی باشد.

دلایل شایع فشار خون پایین شامل :

• کم خونی: که به دلیل تولید یا تخریب زیاد گلوبول های قرمز می‌باشد.
• کم آبی: اغلب با عفونت هایی که باعث اسهال و استفراغ می‌شوند.
• تب: هم میتواند به دلیل افزایش متابولیسم و تعریق زیاد باعث قابل توجه آب بدن شود.
• بیماری های مربوط به گرما: در ارتباط با کمبود آب بدن مانند گرما کرفتگی و خستگی ناشی از گرما و گرمازدگی (اورژانس پزشکی).

عوارض جانبی برخی از دارو ها که برای کنترل فشار خون و ضربان قلب مصرف می‌شوند مثل پروپرانول, آتنولول و متوپرولول که گیرنده های آدرنالین را در قلب بلوک می‌کنند و ممکن است توانایی ضربان قلب برای افزایش پاسخ به تغییرات موقعیت را محدود سازند و همچنین باعث کاهش مقدار گلوبول های قرمز و کم آبی بدن شوند.

• نیتروگلیسرسن و ایزوسورباید: مونونیترات ها (یک نیتروگلیسیرین طولانی مدت) داروهایی هستند که برای گشاد شدن عروق خونی در قلب تجویز میشوند تا آنژین را درمان کنند، این داروها باعث گشادی سایر عروق خونی در بدن می‌شوند که این عمل باعث کاهش فشار خون می‌شود.
• داروهای ادرارآور(دیورتیک): که باعث کم آبی می‌شوند.
• مهار کننده های آنزیم انژیوتانسین کاورتینگ: که ضربان قلب را کاهش می‌دهند.

داروهای اختلال در نعوظ:

Avanafil
vardenafil
tadalafil
sildenafil

این دارو ها می‌توانند عروق خونی را گشاد کنند.

• مصرف الکل
• بارداری

افت فشار خون وضعیتی یا اورتواستاسیک به عنوان علت سرگیجه

در افرادی که کم آب هستند یا کم خونی دارند اندازه گیری فشار خون ممکن است در حالت حالت خوابیده طبیعی باشد اگرچه در حالتی که بیمار سریع بایستد این کاهش فشار خون خود را نمایان می کند. کمبود خون رسانی به مغز ممکن است احساس گیجی و سبکی سر ایجاد کند این احساس ممکن است در عرض چند ثانیه با تطابق بدن از بین برود. هرچند کمبود آب بدن یا داروها با انقباض رگ های خونی و افزایش ضربان قلب جلوگیری می‌کنند, سرگیجه می‌تواند تا حدی که بیمار غش کند (سنکوپ) ادامه پیدا کند.
برخی از بیماری ها با ناتوانی در جبران تغییرات وضعیت بدن همراه هستند (اختلال عملکرد خودمختار).
به طور معمول وقتی فردی ایستاده است با انقباض رگ های خونی فشار خون کمی افزایش می یابد تا خون را درمقابل نیروی جاذبه به مغزهدایت شود. در اختلال عملکرد خودمختار هنگامی که فرد از حالت خوابیده به ایستاده تغییر می‌دهد احساس گیجی ایجاد می‌گردد،  مثال هایی از این بیماری ها شامل:

• دیابت
• آدیسون
• پارکینسون

افت فشار خون اورتواستاتیک یک علامت شایع با سندرم شای-دراگر است. سندرم شای-دراگریک بیماری نادر است که در آن سیستم عصبی خود به خود از بین میرود و نمی تواند مکانیسم های کنترل عادی را برای بدن از جمله ضربان قلب, فشار خون ,عملکرد روده و مثانه برعهده گیرد.

فشار خون بالا

فشار خون بالا به عنوان قاتل بی صدا شناخته شده است زیرا اغلب اوقات هیچگونه علائمی ندارد حتی اگر میزان فشار خون به میزان قابل توجهی افزایش یابد. مثلا گاهی اوقات شخص ممکن است از سر درد حالت تهوع یا سرگیجه شکایت کند اگرچه شکایت با درجه افزایش فشار خون ارتباط ندارد.
اگرچه در صورت بالا رفتن فشار خون و ایجاد علایم در فرد لازم است فشار خون نسبتا سریع کنترل شود، هرچه علایم شدیدتر باشند باید سریعتر فشار خون کنترل شود به عنوان مثال اگر یک نفر با درد قفسه سینه یا علایم سکته قلبی که مرتبط با فشار خون باشد مراجعه کند بلافاصله باید فشار خون کنترل شود.(فشار خون اورژانسی)
فشار خون بالا بدون علایم بالینی اورژانس فشار خون نیست، اگرچه فشار خون باید پایین بیاید ولی به اقدامات اورژانس نیازی نیست.

دیابت به عنوان دلیل سرگیجه

سرگیجه شکایت رایج در افراد دیابتی است و ممکن است در اثر کمبود قند خون یا ازدیاد قند خون یا اختلال عملکرد خود مختار ایجاد شود.

هایپوگلایسمی: یا کاهش قند خون, مقدار ناکافی قند خون را توصیف می‌کند. یک فرد مبتلا به دیابت می‌تواند از کاهش مصرف غذا یا از طریق مصرف بیش از حد داروها (انسولین یا قرص خوراکی) دچار افت قند خون شود. در این شرایط شخص احساس سرگیجه و سبکی سر می‌کند زیرا مغز گلوکز کافی برای عملکرد مناسب را ندارد. افراد دیابتی و خانواده آنها باید علائم هایپوگلایسمی را بدانند که شامل سرگیجه، تعریق، گیجی و کاهش سطح هوشیاری می‌باشد که در اسرع وقت اگر فرد هوشیار است باید به او غذاهای قنددار و شیرین بدهید یا با تزریق گلوکاگون زندگی بیمار را نجات دهیم.

هایپرگلایسمی: یا قند خون بالا به دلیل کمبود آب باعث سرگیجه می‌شود. قند خون بالا به این دلیل روی می‌دهد که انسولین کافی برای استفاده سلول ها از گلوکز برای متابولیسم در دسترس نیست. قند خون بالا باعث انواع واکنش های متابولیکی در بدن می‌شود که منجر به کمبود آب بدن، متابولیسم بی هوازی و تغییرات در تعادل اسید و باز می‌شود. این موضوع ممکن است به یک وضعیت تهدید کننده زندگی از جمله کتواسیدوز دیابتی و اسیدوزدیابتی غیرکتوتیک شود.

بیماری های غدد درون ریز که منجر به سرگیجه میشوند

• دیابت: اگر به خوبی کنترل نشود یکی از اصلی ترین بیماری هایی است که باعث سرگیجه می‌شود.
• بیماری تیرویید: ناهنجاری ها تیرویید نیز ممکن است به عنوان یک عامل سرگیجه باشد.
• پرکاری تیرویید: که ممکن است باعث تپش قلب، تنگی نفس و سرگیجه شود.
• کم کاری تیرویید: که ممکن است باعث فشار خون پایین و کاهش ضربان قلب شود که این موارد باعث سبکی سر، ضعف، بی حالی و لرزیدن می‌شود.
• بیماری آدیسون: هنگامی رخ می‌دهد که غدد فوق کلیوی به اندازه کافی کورتیزول تولید نمی کنند تا نیاز بدن را بر طرف کند، کورتیزول یک استرویید طبیعی است که به وسیله بدن تولید می‌شود و بخشی از پاسخ هیجانی است. اگر مقدار کورتیزول کم باشد، بیمار ممکن است احساس ضعف، خستگی، سبکی سر، قند خون پایین را تجربه کند.

تهویه بیش از حد به عنوان عامل سرگیجه

در حالی که بدن ممکن است از تهویه بیش از حد یا تنفس سریع برای کمک به تعادل اسید و باز استفاده کند، ممکن است به عنوان پاسخ به یک موقعیت استرس زا رخ دهد,  در سندرم هایپرونتیلیشن افزایش میزان تنفس میزان دی اکسید کربن بدن را از بین میبرد که منجر به گزگز شدن دست ها و پا ها و اطراف دهان میشود. سرگیجه, سبکی سر علائم مرتبط هستند. علائم ممکن است استرس عاطفی درک شده را افزایش دهد و حتی شدت هایپرونتیلیشن را افزایش دهد.
در هایپرونتیلیشن شدید, سطح دی اکسید کربن به اندازه ای کاهش می یابد که سبب اسپاسم کارپوپدال گردد، در این حالت دست ها و پاها به صورت پنجه مانند میگردند و حرکت آنها سفت می‌گردد.

علائم هایپرونتیلیشن: به محض اینکه میزان تنفس به حالت عادی برگردد خیلی سریع برطرف می‌گردد. این بیماری همیشه یک پاسخ عاطفی نیست. در افرادی با آسم, تشدید بیماری نارسایی مزمن ریوی, نارسایی احتقانی قلب و ذات الریه دارند نیز ممکن است این حالت ایجاد گردد تا سطح اکسیژن در جریان خون حفظ گردد. همچنین در شرایطی که بدن به سمت اسیدوز می‌رود (مثل کتواسیدوز دیابتی) ممکن است رخ دهد. تنفس سریع یکی از روش های اصلاحی است که بدن برای تعادل اسیدی ـ بازی از آن استفاده میکند.

بیماری های قلبی که منجر به سرگیجه می‌شوند

قلب یک پمپ الکتریکی است و برای درست کار کردن سیستم هدایت الکتریکی باید به درستی عضله قلب را تحریک کند تا به صورت هماهنگ منقبض شود و خون را به بدن پمپ کند. عضلات قلب باید خود به اندازه کافی قوی باشد تا خون را پمپ کند. دریچه های قلبی باید به درستی کار کند تا خون در هنگام انقباض در مسیر درست به جریان در بیاید.

اختلال هدایت

اختلال هدایت الکتریکی ممکن است باعث افزایش ضربان قلب گردد (تاکی کاردی) یا به کند گردد (برادی کاردی) در هر کدام از این شرایط ممکن است باعث نرسیدن خون کافی به مغز شود که همین مورد باعث سبکی سر و سرگیجه می‌شود.

کاردیومیوپاتی

سرگیجه نیز یکی از علایم کاردیومیوپاتی است. اختلال در ماهیچه های قلب باعث می‌شود ماهیچه ها به صورت موثر فشرده نشوند.

معمولا این اختلال در نتیجه تصلب شریان ها, بیماری قلبی یا کاردیومیوپاتی ایسکمیک ایجاد می‌گردد که در این موارد ماهیچه های قلب خود به اندازه کافی خون برای انجام وظیفه دریافت نمی‌کند. کاردیومیوپاتی غیرایسکمیک ممکن است در اثر دیابت, مصرف الکل یا عفونت ویروسی باشد.

سنکوپ وازوواگال به عنوان عامل سرگیجه

سنکوپ وازوواگال عامل رایج ایجاد سرگیجه و سبکی سر و سنکوپ می‌باشد. عصب واگ بیش از حد تحریک شده باعث اتساع رگ های خونی بدن و کاهش ضربان قلب می‌گردد. این اثر ضد آدرنالینی توانایی قلب را برای پمپاژ خون به سمت مغز را کاهش می دهد.
برخی از مردم هنگام دیدن خون غش می‌کنند. بعضی از والدین هنگام واکسیناسیون کودک خود غش می‌کنند. برخی از دانشجویان پزشکی در اولین کالبد شکافی غش می‌کنند. انواع مختلفی از استرس های عاطفی و جسمانی می توانند عصب واگ را بیش از حد تحریک کنند که این امر باعث سرگیجه، سبکی سر و در مواقعی سنکوپ می‌شود. سنکوپ یک امر نرمال نیست. اگر شخص هوشیار نباشد باید به صورت فوری با اورژانس پزشکی تماس بگیرید.

سرگیجه و سبکی سر

سرگیجه اغلب به عنوان احساس سرگیجه یا احساس چرخش توصیف می شود. ممکن است افرادی سرگیجه را به صورت چرخیدن اتاق به دور سر توصیف کنند. برخی مواقع شکایت فرد به دلیل از دست دادن تعادل است که اغلب به دلیل تحریک گوش داخلی است (بخشی از گوش که تعادل را شامل می شود نه قسمت شنوایی).
گوش داخلی دارای دو قسمت است که به بدن کمک می‌کند موقعیت خود را نسبت به محیط اطراف تعیین کند (کانال های نیم دایره ای و دهلیزی). سه مجرای نیم دایره ای در زاویه هایی درست نسبت به یکدیگر قرار دارند. این کانال ها پر از مایع است و از غشای حسی غنی از سنگ های کریستالی پوشانیده شده است که اطلاعات را به مخچه هدایت می‌کند (قسمتی از مغز که تعادل و هماهنگی را کنترل می‌کند)، مخچه اطلاعات را از چشم ها و انتهای عصب در عضله مرتبط با حس موقعیت دریافت می‌کند تا به مغز در رابطه با موقعیت بدن در هر بار حرکت در قسمتی از آن کمک کند.
معمولا هنگامی که سر حرکت می‌کند مایع درون کانال های نیم دایره ای جابجا می‌شوند، این اطلاعات به مغز منتقل می‌شوند. هنگامی که حرکت سر متوقف می‌شود حرکت مایع نیز متوقف می‌شود و اطلاعات بار دیگر به مغز ارسال می‌گردد.
برخی از موارد ممکن است در انتقال اطلاعات به مغز تاخیر کوتاه ایجاد گردد به طور مثال وقتی شخص سوار بر چرخ و فلک میچرخد یا به دور خود سریع میچرخد مایع در کانال های نیم دایره ای حرکت می‌کند اگرچه بدن چرخش را متوقف می‌کند اما مایع داخل مجرای نیم دایره ای به حرکت خود ادامه می‌دهد که باعث ایجاد حس سرگیجه یا حس چرخش می‌شود و ممکن است شخص تعادل خود را از دست بدهد و دچار به زمین خوردن شود. همچنین می‌تواند با استفراغ همراه باشد، در حالی که بچه ها سعی می‌کنند این علایم را در بازی تحریک کنند.

التهاب

در افرادی که سرگیجه دارند التهاب مایع با تحریک کریستال های موجود بر روی غشاي ممکن است حتی بدون حرکت زیاد سر, باعث احساس چرخش سر شوند. در اغلب موارد فقط یک کانال درگیر است و اگر بیمار حرکت نکند بدون علائم خواهد بود.

سرگیجه ناگهانی وضعیتی خوش خیم Benign paroxysmal positional vertigo (BPPV)

ممکن است در اثر از بین رفتن بلورهای گوش داخلی و تحریک کانال های نیم دایره ای ایجاد شود، در اغلب اوقات علت پیدا نمی‌شود اما ممکن است ارتباطی با وضعیت یا حرکت غیر معمول سر وجود داشته باشد، به طور مثال هنگام کار با کامپیوتر سر را بالا و پایین آوردن، گرد و غبار گیری وسایلی که بالاتر از سر قرار دارد مکررا در افراد بالای 60 سال دیده می‌شود.

بیماری منیر Meniere disease

این وضعیت نوعی اختلال در جریان مایعات گوش داخلی است که در این بیماری سه علامت وزوز گوش، سرگیجه و از دست دادن شنوایی دیده می‌شود.

آکوستیک نروما Acoustic neuroma

یک تومور خوش خیم گوش است که با سرگیجه میتواند ظاهر شود.

نورولوژیک

از علل کمتر شایع سرگیجه میتواند سکته مغزی، تومور ها و تشنج باشد.
ام اس ممکن است با سرگیجه مرتبط باشد. 

ضربه مغزی

سرگیجه ممکن است علامت ضربه مغزی یا ضربه جزئی به سر باشد.

علائم شخصی که سرگیجه دارد چیست؟

سبکی سر احساس ضعف و غش می‌باشد به گونه ای که انگار در حال از دنیا رفتن باشید. علائم معمولا کوتاه مدت هستند و وابسته به علت سرگیجه می‌باشد. ممکن است همراه با تعریق، تهوع و تاری دید باشد.
اگر علت سرگیجه کم آبی یا خون ریزی باشد علائم بیمار با ایستادن سریع ممکن است تشدید یاید و با دراز کشیدن اندکی کاهش یابد (فشار خون اورتواستاتیک).
اختلال در ریتم قلب ممکن است بدون هشدار رخ دهد و همراه با تپش قلب باشد، این حالت میتواند به صورت حمله ای یا دائمی ایجاد گردد. ضربان قلب می تواند سریع (اغلب حس کوبیدن قلب در قفسه سینه توصیف میگردد) خیلی کند یا نامنظم باشد.
سرگیجه حس چرخش است و ممکن است بدون هشدار ایجاد گردد و همراه با تهوع و استفراغ باشد. افرادی که مشکل در گوش داخلی دارند ممکن است قادر به حرکت نباشند.
افراد مبتلا به علت های مخچه ای ناشی از سکته یا تومور با مشکل در راه رفتن و هماهنگی حرکات بدن و دیگر علائم مربوط به سکته مغزی همراه باشد.

چه موقع برای سر درد باید به پزشک مراجعه کنیم؟

سرگیجه یک شکایت رایج است و اغلب هنگام ویزیت بیمار با پزشک از بین رفته است. اگر چه شکایت از سرگیجه اغلب اورژانسی نیست اما اگر با هر کدام از علائم زیر باشد فورا باید به پزشک مراجعه گردد.

• درد قفسه سینه، تنگی نفس و تپش قلب: این علایم نباید نادیده گرفته شوند زیرا نشان دهنده علت احتمالی قلبی برای سرگیجه هستند.
• کمبود آب بدن: ممکن است همراه با تب و استفراغ و اسهال باشد
• افراد دیابتی: ممکن است سرگیجه به علت قند پایین یا قند بالا ایجاد گردد و برای تثبیت این وضعیت به دارو و مراقبت احتیاج داشته باشند.
• خونریزی به هر دلیل
• تغییر در سطح هوشیاری یا محتوای فکری: در این وضعیت ممکن است علائمی از قبیل سردرگمی، تغییر در دید، تغییر گفتار، افتادگی صورت، ضعف در یک سمت بدن یا سردرد ایجاد گردد. این علائم ممکن است نشان دهنده سکته مغزی، خون ریزی مغزی یا تومور باشد.

  علائم سکته مغزی (Fast)

• Face — facial droop (افتادگی صورت)
• Arm — arm or leg weakness (ضعف در پا یا دست)
• Speech — difficulty speaking or understanding speech  (مشکل در صحبت کردن یا فهم کلام)
• Time — time is of the essence. (زمان)

چگونه سرگیجه تشخیص داده می‌شود؟

تشخیص سرگیجه با تصمیم گیری متخصص در مورد اینکه شکایت سرگیجه به سبکی سر یا سرگیجه مربوط می‌شود, شروع می‌گردد. پس از افتراق این دو از یکدیگر ادامه فرایند تشخیص ادامه میابد. نکته اصلی در تشخیص سرگیجه شرح حال کامل و معاینه فیزیکی است. اغلب تشخیص به کمک گوش دادن به شرح حال بیمار داده می‌شود. متخصص ممکن است در مورد محرک هایی که باعث ایجاد و تسکین علائم سرگیجه می شوند، سوال کند.

• آیا با حرکت سریع سر ایجاد می‌گردد؟
• آیا خود به خود بر طرف می‌شود یا باید کاری مثل دراز کشیدن انجام دهد؟
• آیا چرخاندن سر موجب برگشتن علائم می‌گردد؟ آیا علائم هنگامی که بیمار آرام است برطرف می‌شود؟
• آیا از دست دادن توانایی شنوایی یا زنگ زدن گوش وجود دارد؟

مروری بر سیستم ها در یکسری سوالات که عملکرد سیستم های بدن بیمار را مورد بررسی قرار می‌دهد. پزشک ممکن است درمورد علائم مرتبط مثل تب، استفراغ، اسهال، تنگی نفس، تپش قلب یا خون ریزی غیر عادی سوال کند. پزشک در ادامه، شرح حال گذشته بیماری و دارو هایی که اخیرا بیمار مصرف کرده است را مورد سوال قرار می‌دهد.

علائم حیاتی

فشار خون و ضربان قلب بیمار در حالت خوابیده و ایستاده اغلب نشان دهنده وضعیت مایعات بدن است. در بیمارانی که کمبود آب بدن یا خونریزی دارند, براساس تغییر وضعت فرد فشار خون اغلب کاهش و ضربان قلب افزایش می یابد. چند بیمارانی که داروهایی از قبیل بتابلاکر ها مصرف میکنند افزایش ضربان قلب ایجاد نمی‌گردد.

معاینات فیزیکی متناسب

اغلب معاینات فیزیکی متناسب با اطلاعات تهیه شده از شرح حال بیمار می‌باشد به طور مثال یک زن با دوره قاعدگی سنگین ممکن است نیاز به معاینه لگن داشته باشد یا یک مریض با سرفه و تنگی نفس ممکن است به یک معاینه دقیق قلب و ریه نیاز داشته باشد. بیماری که احساس می‌کند سرگیجه دارد تمرکز بیشتری روی معاینه عصبی که شامل مخچه است، می‌شود.

مطالعات تصویربرداری و آزمایش های خون

نیاز به آزمایش خون و تصویربرداری بستگی به نگرانی متخصص و بیمار در رابطه با علت سرگیجه دارد، تست های رایج شایع شامل:

• تست عملکرد کلیه و تست تیروئید، قند خون، آزمایش خون و بررسی الکترولیت ها
• سی تی اسکن یا ام آر آی مغز بر اساس نیاز بیمار ممکن است درخواست داده شود. 

تشخیص سر گیجه

تشخیص سرگیجه اغب بر اساس شرح حال و علائم بالینی است. اگر بیمار احساس چرخش سر دارد که با عوض کردن موقعیت سر بدتر و با دراز کشیدن بهتر می‌شود، در صورت تطابق با معاینات فیزیکی متخصص می تواند علت سبکی سر را به عنوان سرگیجه تایید کند, پزشک ممکن است برای اطمینان از مشکل گوش داخلی به عنوان دلیل سرگیجه و افتراق آن از مشکلات مغزی مثل سکته، شرح حال بیشتری از بیمار بگیرد.

معاینات عصبی

معاینات فیزیکی اغلب بر روی معاینات عصبی تمرکز می‌کند و ممکن است نگاه کردن به حرکات چشم را نیز شامل گردد. همراه سرگیجه نیستاگموس (حرکات غیر ارادی چشم) ممکن است پدیدار شود. نیستاگموس حرکت غیر ارادی چشم در یک طرف آهسته و آرام و در طرف دیگر با حرکت های سریع چشم ‌مشخص می‌شود که سعی در جبران سیگنال های غیر عادی ایجاد شده در گوش داخلی را دارند. ممکن است از بیمار خواسته شود تا بصورت صاف دراز بکشد یا به صورت قائم بنشیند تا وجود نیستاگموس تشخیص داده شود.
پزشک ممکن است شنوایی بیمار را برای ارزیابی کاهش شنوایی بالقوه را تست کند. که در بیماری منیر یا آکوستیک نوروما این کاهش شنوایی دیده می‌شود ولی در لابیرنتیت یا سرگیجه وضعیتی دیده نمی‌شود، بقیه معاینات عصبی ممکن است برای ضعف یک طرفه بدن، عدم هماهنگی یا از دست دادن تعادل که علائم شکته مغزی هستند انجام گیرد.
ارزیابی تشخیص سرگیجه ناگهانی وضعیتی خوش خیم یا لابیرنتیت یا  اغلب در این مرحله کامل است اگرچه بسته به نگرانی متخصصان مراقبت های بهداشتی ممکن است آزمایش های بیشتری انجام‌ گیرد. بیمار ممکن است به یک فیزیوتراپیست متبحر در زمینه وستیبولار برای تایید تشخیص و رفع علائم معرفی گردد.
اگر در مورد علت بالقوه سرگیجه ابهام وجود داشته باشد تصویر برداری مغز ممکن است در این شرایط لازم باشد و ام آر آی انجام گیرد زیرا ساختار مخچه را به صورت واضح نشان می‌دهد. سی تی اسکن در موارد اورژانسی خون ریزی مغزی ممکن است استفاده شود.
 

چگونه سرگیجه درمان می شود؟

سرگیجه یک علامت است و به خودی خود یک بیماری نیست و درمان آن به علت زمینه ای مرتبط میگردد. به طور مثال سرگیجه ناشی از کمبود آب بدن ناشی از اسهال ,داروهای داخل وریدی و داروهای ضد استفراغ و اسهال نیاز داشته باشد. در حالی که سرگیجه و سبکی سناشی از اختلالت ریتم قلبی به بستری در بیمارستان و آزمایشات و درمان تخصصی نیاز دارد.

درمان سرگیجه

سرگیجه ناشی از مشکلات گوش داخلی را اغلب می توان با مانور هایی جهت جابجایی مجدد کریستال موجود در مجاری نیم دایره ای گوش داخلی درمان کرد. این تکنیک ها ممکن است به بیمار آموزش داده شود تا در خانه از این مانورها استفاده کند.

• بسته به دلیل التهاب گوش داخلی پزشک ممکن است داروهای استروئیدی خوراکی برای کاهش آن تجویز کند.
• داروهای بدون نسخه  یا تجویز شده گاهی اوقات برای کمک به سرگیجه تجویز می‌شود.
• این داروها علائم خفیف را کنترل می‌کنند. (Antivert) مکلزین یا دیازپام (Valium)
• پزشک ممکن است در بیماران با علایم شدید و استفراغ داروی دیازپام تزریقی را در نظر بگیرد.
• در افراد با بیماری منیر و آکوستیک نوروما معمولا به متخصص گوش و حلق و بینی برای ارزیابی بیشتر ارجاع داده می‌شوند.