درمان های مکمل و سنتی در کنترل صرع

معمولا پزشکان صرع را با داروهای ضد تشنج درمان می کنند. این داروها اگرچه در کنترل صرع بسیار موثرند، ممکن است برای همه بیماران مفید نباشند و مانند هر دارویی با عوارض جانبی همراه هستند.
برخی از افراد مبتلا به صرع برای کمک به تسکین علائم یا تکمیل درمان های خود به درمان های طبیعی (natural) و طب جایگزین روی می آورند؛ از گیاهان و ویتامین ها گرفته تا بیوفیدبک و طب سوزنی ، انتخاب های متعددی برای این بیماران وجود دارد.
اگرچه پژوهش های اندکی از تاثیر برخی از درمانهای طبیعی پشتیبانی می کنند اما بسیاری از این روش ها اینگونه نیستند. در واقع، شواهد بسیار کمتری نسبت به داروهای متداول در مورد درمان های طبیعی صرع در دسترس است.
پس اگر می خواهید چیز جدیدی به رژیم درمانی صرع خود اضافه کنید حتما با پزشک مشورت کنید. ممکن است جستجوهای شما در منابع عمومی و فضای مجازی نشان دهد که برخی از درمان های طبیعی می توانند موجب تقویت برنامه درمانی فعلی شما شوند. با این حال، باید بدانید برخی از گیاهان ممکن است عوارض جانبی خطرناکی داشته باشند و یا با اثر داروهای ضد صرع تداخل کنند.
لذا، مشورت با یک پزشک برای انتخاب روش های درمانی مناسب می تواند به شما در ارزیابی مزایا و خطرات احتمالی درمان های طبیعی و طب سنتی کمک کند. در این مقاله به 5 روش درمان طبیعی رایج برای صرع اشاره می کنیم. 

درمان های گیاهی

با افزایش تقاضا و علاقه عمومی ، درمان های گیاهی محبوبیت زیادی پیدا کرده است. به نظر می رسد برای درمان هر بیماری، گیاهان دارویی مختلفی وجود داشته باشد.

برخی از گیاهان رایج برای درمان صرع

برخی از گیاهان معمولا برای درمان صرع تا حدی موثر واقع می شوند که عبارتند از:

• کوچیا یا گیاه جارو (Burning Bush)
• پیرگیاه (groundsel)
• آب بشقاب (hydrocotyle)
• زنبق دره (Lily of the valley)
• دارواش (mistletoe)
• برنجاسف (mugwort)
• گل صد تومانی (peony)
• قاشقک (skullcap)
• عرعر (tree of heaven)
• سنبل الطیب (valerian)

یک مطالعه در سال 2003 نشان داد که تعداد انگشت شماری از داروهای گیاهی که در طب سنتی چینی، ژاپنی و هند استفاده می شوند، اثرات ضد تشنج دارند اما هنوز هیچ مطالعه تصادفی، دوسوکور و کنترل شده ای برای تایید مزایای آنها وجود ندارد. در واقع، ایمنی، عوارض جانبی و سازوکار تاثیر این داروهای گیاهی به خوبی مطالعه نشده است.
برخی از گیاهان طبیعی ذکر شده در بالا می توانند باعث بروز بیماری – حتی مرگ – شوند. در حال حاضر، شواهد علمی کافی مبنی بر اینکه داروهای گیاهی، صرع را با موفقیت درمان می کنند، وجود ندارد و کاربرد آنها صرفا تجربی است.
سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) نیز مکمل های گیاهی را تایید نمی کند. مصرف گیاهان دارویی گاهی اوقات عوارض جانبی ناخوشایندی مانند سردرد، ضایعات پوستی و مشکلات گوارشی ایجاد می کنند.
اگرچه برخی از گیاهان ممکن است به صرع کمک کنند اما برخی دیگر می توانند علائم شما را بدتر کنند. 

افراد مبتلا به صرع از چه گیاهانی باید پرهیز کنند؟

• ژینکو بیلوبا  (Ginkgo biloba) و گیاه گل راعی (St. John’s wort) ممکن است با داروهای ضد تشنج تداخل داشته باشند.
• کاوا (kava)، گل ساعتی (passionflower) و سنبل الطیب ممکن است باعث خواب آلودگی شوند.
• سیر (Garlic) ممکن است در سطح داروی ضد صرع تداخل ایجاد کند.
• بابونه (Chamomile) ممکن است اثرات داروهای ضد صرع را طولانی تر کند.
• توت پنج طعم (Schisandra) ممکن است باعث بروز تشنج شود.
• مکمل های گیاهی حاوی افدرا (ephedra) یا کافئین ممکن است تشنج را بدتر کند. مکمل های حاوی گیاه گوارانا (guarana) و کولا (kola) نیز چنین عوارضی دارند.
•   چای نعنا

ویتامین ها

مصرف برخی ویتامین ها ممکن است به کاهش تعداد حملات تشنجی در برخی از انواع صرع کمک کند. اما به خاطر داشته باشید که ویتامین ها به تنهایی موثر نیستند بلکه احتمالا اثرات درمانی برخی داروها را تقویت می کنند یا نیاز به دوزهای بالاتر از این داروها را کمتر می کنند.
قبل از مصرف مکمل های ویتامین، با پزشک خود را مشورت کنید تا از مصرف بیش از حد دارو جلوگیری کنید.

ویتامین B6

ویتامین B6 برای درمان یک نوع نادر از صرع کاربرد دارد که “تشنج وابسته به پیریدوکسین” نامیده می شود. این نوع صرع معمولاً بلافاصله پس از تولد در نوزاد ایجاد می شود وعلت آن عدم توانایی بدن در متابولیسم مناسب ویتامین B6 است.
اگرچه شواهد امیدوار کننده ای بدست آمده اما تحقیقات بیشتری برای تعیین اینکه آیا مکمل ویتامین B6 به افراد مبتلا به انواع دیگر صرع سود می رساند، نیاز است.

منیزیم

کمبود شدید منیزیم ممکن است خطر تشنج را افزایش دهد. منابع قدیمی تر نشان داده اند که مکمل منیزیم ممکن است حملات صرع را کاهش دهد.
یک فرضیه که در سال 2012 در  نشریه Epilepsy Research منتشر شده از اثرات منیزیوم در کنترل صرع پشتیبانی می کند. البته محققان خاطر نشان کرده اند که برای درک بهتر اثرات بالقوه منیزیم بر صرع  به مطالعات کنترل شده بیشتری نیاز است.

ویتامین E

برخی از افراد مبتلا به صرع ممکن است کمبود ویتامین E نیز داشته باشند. یک مطالعه در سال 2016  نشان داد که ویتامین E قابلیت های آنتی اکسیدانی را در بیماران صرع افزایش می دهد.
این تحقیق همچنین پیشنهاد کرد که مکمل ویتامین E به کاهش تشنج در افراد مبتلا به صرع که علائم آنها توسط داروهای رایج کنترل نمی شود، کمک می کند. این مطالعه نتیجه گیری کرد که مصرف ویتامین E در کنار داروهای رایج ضد صرع، بی خطر است. با این حال، در این مورد هم تحقیقات بیشتری لازم است.

ویتامین های دیگر

داروهایی که برای درمان صرع استفاده می شوند نیز ممکن است باعث کمبود بیوتین (ویتامین B7) یا ویتامین D شوند و علائم شما را بدتر کنند. در این موارد ، پزشک ممکن است این ویتامین ها را برای شما توصیه کند.
نوزادان مبتلا به تشنج ناشی از کمبود فولات مغزی ممکن است از جایگزینی اسید فولیک سود ببرند. مصرف مکمل اسید فولیک در افراد مبتلا به صرعی که داروهای قدیمی تر ضد صرع مصرف می کنند، نیز توصیه می شود. 

رژیم غذایی

برخی تغییرات در رژیم غذایی ممکن است به کاهش حملات تشنج کمک کند. مشهورترین رژیم درمانی در صرع، رژیم کتوژنیک است که بر خوردن میزان بالاتر چربی ها تمرکز دارد.
رژیم کتوژنیک یک رژیم کم کربوهیدرات و کم پروتئین محسوب می شود. این الگوی غذا خوردن به کاهش تشنج کمک می کند اگرچه پزشکان دقیقاً سازوکار آن را نمی دانند.
رژیم کتوژنیک اغلب در کودکان مبتلا به صرع کاربرد دارد. البته تحمل و پایبندی به این رژیم غذایی دشوار برای کودکان همواره چالش برانگیز بوده است. اما هنوز، این نوع رژیم غذایی به عنوان درمان مکمل در کنار سایر اقدامات درمانی برای کاهش تشنج ها در بسیاری مراکز استفاده می شود.
در سال 2002، دانشگاه جان هاپکینز رژیم غذایی اصلاح شده اتکینز (Atkins)  را به عنوان یک رژیم جایگزین برای رژیم کتوژنیک در بزرگسالان مبتلا به صرع معرفی کرد.
مطالعات اخیر نشان می دهد این رژیم غذایی تقریباً در نیمی از افرادی که آن را امتحان می کنند، تشنج را کاهش می دهد. گرسنگی یا پایش کالری نیاز نیست و کاهش تشنج ها اغلب در عرض چند ماه مشاهده می شود.

خود-مهاری (self-control) و بیوفیدبک

برخی از افراد مبتلا به صرع سعی در کنترل فعالیت مغز خود دارند تا میزان تشنج را کاهش دهند. این تئوری می گوید اگر شما بتوانید علائم تشنج قریب الوقوع را تشخیص دهید، ممکن است بتوانید آن را متوقف کنید.
بسیاری از افراد مبتلا به صرع دقایقی قبل از بروز تشنج، علائم خاصی را تجربه می کنند که ممکن است به صورت بوهای غیر معمول، نورهای عجیب و غریب یا تاری دید باشد.

ممکن است چندین روز قبل از تشنج نیز فرد علائمی را احساس کند. این علائم عبارتند از:

• اضطراب
• افسردگی
• خستگی
• سردردهای شدید

این علایم و نشانه ها در برخی از بیماران کمک می کند که بروز قریب الوقوع حمله تشنجی را پیش بینی کنند و بتوانند برای مهار آن اقدامی انجام دهند. 
از روش های خود مهاری برای جلوگیری یا کاهش شدت تشنج قبل از بروز آن استفاده می شود. چندین تکنیک خود-مهاری وجود دارد که همه آنها نیاز به توجه و تمرکز مناسب دارند.

به عنوان مثال:

• مراقبه (meditation)
• پیاده روی
• خود را در کاری غرق کنید 
• استشمام یک بوی تند
• تکرار کردن کلمه “نه” به تشنج (من تشنج نمی کنم)

مشکل این روش ها این است که یک تکنیک واحد برای جلوگیری از تشنج وجود ندارد و هیچ تضمینی وجود ندارد که یکی از این روش ها همیشه موثر باشد.
رویکرد دیگر شامل بازخورد زیستی یا بیوفیدبک است. مانند اقدامات خود-مهاری، هدف از بیوفیدبک نیز بدست آوردن کنترل فعالیت مغز توسط بیمار است.
بیوفیدبک از حسگرهای الکتریکی برای تغییر امواج مغزی استفاده می کند. حداقل یک مطالعه معتبر نشان داده است که بیوفیدبک می تواند حملات  تشنجی را در افراد مبتلا به صرع که به داروهای رایج پاسخ مناسبی نداده اند، کاهش دهد.
البته ممکن است مدیریت بیماری با خود-مهاری و بیوفیدبک دشوار باشد. هر دو روش برای اثر گذاری به زمان، پشتکار و صبر نیاز دارند. اگر تصمیم دارید این مسیر را طی کنید، صبور باشید و بدون تایید پزشک، داروهای تجویز شده را کم یا قطع نکنید.

طب سوزنی و اقدامات کایروپراکتیک (Chiropractic)

درمان های طب سوزنی و کایروپراکتیک گاهی اوقات به عنوان درمان های مکمل برای صرع در نظر گرفته می شوند.
سازوکار دقیق اثرگذاری طب سوزنی مشخص نیست اما این طب باستانی چینی برای کمک به تسکین درد مزمن و سایر مسائل پزشکی استفاده می شود. تصور می شود که با قرار دادن سوزن های ظریف در قسمت های خاصی از بدن، می توان به بدن کمک تا خودش را ترمیم کند.
طب سوزنی با تغییر فعالیت مغز موجب کاهش حملات تشنج می شود. یک فرضیه این است که طب سوزنی احتمالا با افزایش فعالیت پاراسمپاتیک و تغییر در عملکرد سیستم اتونوم، صرع را کنترل کند. با این حال، شواهد علمی وجود ندارد که ثابت کند طب سوزنی یک درمان موثر برای صرع است.
دستکاری ستون فقرات (spinal manipulation) در اقدامات کایروپراکتیک نیز ممکن است به بدن کمک کند تا خودش را ترمیم کند. برخی از متخصصان کایروپراکتیک از دستکاری های خاصی برای کنترل تشنج استفاده می کنند. مانند طب سوزنی، شواهد علمی موجود، تایید کننده اثر مفید کایروپراکتیک در کنترل صرع نیست.

نتیجه گیری

در بیشتر موارد، شواهدی که از درمانهای طبیعی در صرع حمایت می کنند، تجربی هستند و تحقیقات علمی معتبر در مورد اثرات و عوارض آن ها در دست نیست.
به علاوه، یک روش درمانی جایگزین واحد وجود ندارد که برای همه بیماران مفید باشد.
 مغز یک شبکه پیچیده است و بیماری صرع از یک بیمار به بیمار دیگر متفاوت است. لذا، پاسخ انواع مختلف صرع به داروها -حتی درمان های طبیعی و جایگزین- متفاوت و غیر قابل پیش بینی دقیق است. از سوی دیگر، گیاهان یا سایر درمان های طبیعی ممکن است با داروهای ضد صرع تداخل داشته باشند و موجب تشدید تشنج شوند. لذا، یک متخصص مغز و اعصاب بهترین منبع اطلاعات و مراقبت از صرع شما است.
با وجود پتانسیل بالقوه، درمان های طبیعی هنوز خطرات قابل توجهی دارند؛ به ویژه در مورد گیاهان و ویتامین ها که می توانند با عملکرد برخی از داروها تداخل ایجاد کنند. پس قبل از افزودن هر گونه گیاه یا مکمل به رژیم درمانی خود، حتماً با پزشک مشورت کنید.
مطمئن ترین راه برای درمان صرع، مراجعه و مشاوره با یک متخصص مغز و اعصاب است. افزودن گیاهان دارویی یا سایر روش های درمانی مکمل بدون مشورت با پزشک، ممکن است در اثرات ضد صرع داروهای مصرفی شما را کاهش دهد و ریسک بروز تشنج را بدنبال داشته باشد.